De comeback van de geschiedenis (en wat dat voor beleggers betekent)

De beroemde econoom Francis Fukuyama was vorige week in het land om zijn nieuwste boek ‘Identiteit’ voor te stellen. Volgens Fukuyama bedreigt de hang naar een nationale identiteit de moderne liberale democratie. En daar zullen ook beleggers rekening mee moeten houden, schrijft strateeg Stefan Kreuzkamp van vermogensbeheerder DWS.

“We bereiken stilaan het einde van een tijdperk. Dan hebben we het niet over het einde van de huidige economische groeicyclus, maar wel dat zekerheid plaats gemaakt heeft voor onzekerheid. Vooral door toedoen van geopolitieke risico’s is onzekerheid het nieuwe normaal geworden.

Het Verenigd Koninkrijk en Europa zetten zich bijvoorbeeld schrap voor de naderende Brexit. Nog steeds kent niemand de precieze gevolgen van de Brexit. Ook verschillende andere gebeurtenissen, zoals de Europese parlementsverkiezingen en de handelsconflicten tussen President Trump en de rest van de wereld worden omringd door een waas van onzekerheid.

Markten verafschuwen dergelijke onzekerheid. Het is de reden waarom de meeste beleggers er nog altijd vanuit gaan dat er toch iets van een deal op tafel komt, al was het maar een tijdelijk uitstel.

Belegger, verwacht het onverwachte

Tegelijk is het niet verwonderlijk dat beleggers het onverwachte beginnen te verwachten. Of in ieder geval, dat zouden ze moeten doen. Want beleggers hebben doorgaans de neiging om uitzonderlijke politieke gebeurtenissen te veralgemenen.

Vaak wordt daar nog een flinke dosis wishful thinking aan toegevoegd, met oneliners als: ‘er zullen aan beide kanten van de tafel toch wel een paar rationele individuen zitten’ tot gevolg. Het was exact die gedachtegang die ertoe leidde dat de kans op een Brexit schromelijk werd onderschat, of waardoor nagenoeg niemand zag aankomen dat Donald Trump de nieuwe president van de VS zou worden.

Toch waren er voor beide gebeurtenissen voldoende aanwijzingen. In beide gevallen speelde China aan de zijlijn een doorslaggevende rol. Onderzoek toonde namelijk aan dat er een sterke correlatie bestond tussen stempatronen in een bepaald gebied en de lokale economische neergang die veroorzaakt werd door een stijgende import uit China.

Met dergelijke verrassende patronen kunnen politieke risico’s in kaart worden gebracht. Vaker wel dan niet vormen ze de juiste aanwijzingen voor een onverwacht politiek discours, ook al wordt stemgedrag almaar minder voorspelbaar. Hieruit blijkt eens te meer dat beleggers elke afzonderlijke (politieke) gebeurtenis zorgvuldig moeten analyseren.

Nieuwe realiteit, ook voor beleggers

Zevenentwintig jaar geleden kondigde Fukuyama het ‘einde van de geschiedenis’ aan, waarmee hij bedoelde dat er geen ideologisch alternatief meer was voor de vrije markt en de liberale democratie. Dit tijdperk lijkt nu in de meeste landen definitief ten einde; de ’terugkeer van de geschiedenis’, is ingezet.

De comeback van het ideologische conflict is een feit en het begrijpen van die nieuwe realiteit zal een steeds belangrijker ingrediënt voor goede beleggingsprestaties worden. In plaats van te denken ‘dit kan nooit gebeuren!’, moeten beleggers nadenken over de vraag: ‘wat zou er daarna kunnen gebeuren?’ Gelukkig hoeven politieke verrassingen niet per definitie een negatieve invloed te hebben.”