Obligatiebeleggers moeten inzicht hebben in de volatiliteitscyclus

De vastrentende markten zijn steeds volatieler geworden, een trend die zich waarschijnlijk zal voortzetten. Beleggers moeten zich aanpassen.

De recente stijging van de obligatierendementen heeft beleggers in vastrentende waarden doen opschrikken. Eén benchmarkindex voor obligaties tekende, ten opzichte van de pieken in 2021, verliezen op die de daling van bijna 11 procent tijdens de wereldwijde financiële crisis van 2008 al overschreden.  Bovendien is deze volatiliteit niet verdwenen, maar de jongste weken zelfs nog fors toegenomen. Beleggers zullen hun beleggingen in vastrentende waarden op een andere, actievere manier moeten leren aanpakken. 

Een tijdperk van onconventioneel monetair beleid – dat de rendementen tot uitzonderlijk lage niveaus heeft gebracht – loopt ten einde te midden van een wereldwijde inflatieopstoot. Dat wijst erop dat obligaties niet langer een veilige haven zijn voor beleggers, met bijzonder grote risico’s voor beleggers die langlopende effecten aanhouden, een belangrijk beleggingsinstrument voor institutionele beleggers met langlopende verplichtingen, zoals pensioenfondsen. 

Deze kritieke situatie zat er al 30 jaar aan te komen. Het was een periode van steeds toenemende financiële repressie, waarbij de centrale banken de rente bewust onder het inflatieniveau hielden. Dat zorgde er niet alleen voor dat de rendementen kunstmatig laag bleven, maar ook dat de stijgingen en dalingen van de krediet- en economische cycli veel minder uitgesproken waren.

Toen de toenmalige Britse minister van Financiën Gordon Brown in 2006 beweerde een einde te hebben gemaakt aan de economische cyclus van ‘boom and bust’, had hij gelijk – tot op bepaalde hoogte. Maar het neveneffect van het gladstrijken van deze cycli door middel van een zeer interventionistisch beleid was een periodieke en ernstige golf van volatiliteit. Die omvatte de beurscrash van 1987, de economische en vastgoedcrisis in Japan, het uiteenspatten van de tech-zeepbel, de staatsschuldencrisis, Grexit en Covid-19. Bij elk van deze voorvallen zijn de centrale banken tussenbeide gekomen op ‘spaarmarkten’, wat heeft geleid tot volatiliteitscycli als gevolg van kuddegedrag van beleggers en de daaropvolgende verstrakking en herprijzing van de markt. 

Een ander neveneffect van financiële repressie is dat de traditionele kredietmarkten sterker gecorreleerd zijn met aandelen, waardoor de foutenmarge van beleggers afneemt. Dit betekent dat de toekomstige rendementskenmerken van vastrentende activa niet zo gunstig zullen zijn als in de afgelopen vier decennia. Voeg daar nog de regelmatige pieken in de volatiliteit bij en beleggers hebben nu te maken met moeilijke periodes.

Hoe moeten beleggers in het licht van deze dramatische veranderingen vastrentende waarden selecteren en hun portefeuille samenstellen? In zijn boek ‘Winning the Loser’s Game’ uit 1998 gaf Charles Ellis inzicht door naar beleggen te kijken door de lens van de sport. Succesvolle professionele atleten, zo stelt hij, worden meestal alleen verslagen door mensen met superieure vaardigheden. Amateurs daarentegen worden verslagen door slecht te spelen, zoals door fouten te maken bij tennis. Beleggers die fouten kunnen vermijden – zoals het nastreven van rendement – en toch de kansen benutten die zich voordoen, zullen doorgaans succesvol zijn.

Met dank aan Jon Mawby, Senior Investment Manager, Pictet Asset Management