Rusland en Oekraïne- Belangrijke gevolgen

Wat zijn de belangrijkste gevolgen van het Russisch-Oekraïense conflict?

Wij staan aan het begin van het conflict en het risico van militaire escalatie kan niet worden uitgesloten. De Russische aanval heeft ontegenzeggelijk verrast door zijn omvang en de ingezette middelen. Het is moeilijk om de reacties van de Russische president te voorspellen.

De eerste gevolgen betreffen Russische financiële activa: de Russische aandelenmarkt heeft sinds het begin van het jaar meer dan 50% verloren en de roebel is met meer dan 15% gedaald.

Meer in het algemeen zijn de economische gevolgen inflatoir: de in de energieprijzen waargenomen schok zal waarschijnlijk de mondiale groei beïnvloeden.

Tenslotte markeert het de achteruitgang van de westerse invloed en het vermogen om geopolitieke conflicten in de wereld te reguleren.

Wat is het effect van deze crisis op energie?

De prijs van olie steeg tot boven de $100 per vat voor het eerst in 8 jaar op donderdag 24 februari en de prijs van aan Europa geleverd gas steeg met meer dan 30%. Gas is goed voor een kwart van de energiebehoeften van Europa, waarvan bijna 40% komt uit Rusland. Rusland levert ook een kwart van de in Europa verbruikte olie. De gevolgen voor de energieprijzen in de eurozone zouden derhalve zeer aanzienlijk kunnen zijn.

Hoe zit het met andere grondstoffen?

Wetende dat Rusland de grootste producent van aluminium buiten China is, dat Norilsk bijvoorbeeld 22% van het nikkel in de wereld produceert, 44% van het palladium, 15% van het platina, enz. Veel essentiële mineralen, met name voor de energietransitie, de productieketens voor halfgeleiders en dus de elektrificatie, worden in Oekraïne of Rusland geproduceerd. Ook grondstoffen zoals tarwe, titanium en staal worden getroffen. Velen van hen zagen hun prijzen donderdag dan ook de hoogte ingaan, wat paradoxaal genoeg zou kunnen wegen op de prijs van bijvoorbeeld de energietransitie.

Welk effect kunnen we verwachten op de belangrijkste valuta?

Dit is waarschijnlijk waar de spanning de wereldeconomie het meest kan beïnvloeden. De blokkade van Swift ­- het berichtensysteem dat internationale betalingen mogelijk maakt – werd bijzonder gevreesd door de markten. Meer dan 11.000 banken zijn op dit systeem aangesloten en als de Russische banken worden losgekoppeld, zou dat het hele banksysteem benadelen. De Europese banksector kreeg op de markten ook de zwaarste klappen en verloor  donderdag meer dan 10%. Deze sanctie lijkt in dit stadium echter niet te worden overwogen door de Europese en Amerikaanse instellingen, evenmin als het verbod voor Russische bedrijven om in USD te handelen. 50% van de Russische export gebeurd immers in dollars en 30% in euro’s, wat overeenkomt met een land dat grondstoffen exporteert.

Tot dusver is de aanvankelijke vrees van de markten voor een systeemcrisis in het financiële stelsel dan ook weggeëbd.

Beleggen – Gevolgen op 3 niveaus

LFDE heeft geen Russische effecten in de portefeuille, maar het conflict heeft gevolgen op 3 niveaus :

1. Sommige ondernemingen in portefeuille, zoals Stellantis, Nestlé, Danone of Recordati, hebben 5 tot 10% van hun omzet in Rusland. Daarom volgen wij de gevolgen van eventuele sancties op de voet. Overdreven dalingen kunnen ook instapmomenten zijn.
2. Stijgende materiaalkosten kunnen een impact hebben op de ondernemingen, een impact op de bedrijfsmarges en toeleveringsketens, die reeds door Covid zijn beschadigd. Aangezien wij niet rechtstreeks blootgesteld zijn aan de grondstoffenproducenten die van de prijsstijging zullen profiteren, zullen wij nauwlettend toezien op het vermogen van onze bedrijven om hun prijzen te verhogen en zo hun winstmarges te handhaven. Het thema van de prijsmacht, datreeds sinds het begin van het jaar aanwezig is, is nog versterkt door het Russisch-Oekraïense conflict.
3. Het derde effect is een algemene daling van de risicovolle activamarkten in de wereld en een verhoging van de kredietrisicopremies.

Wat is in dit verband het antwoord van de centrale banken?

De centrale banken waren begonnen aan een verkrappingscyclus op basis van een hoge inflatie en een vertragende groei, die beide door deze gebeurtenissen nog werden versterkt. De markten denken aan een afzwakking van de verkrappingscyclus: minder en lagere renteverhogingen. De Europese zone, in direct contact met het conflict zou bijzonder voorzichtig kunnen zijn, en de Europese Centrale Bank zou haar ambities om de omvang van haar balans te verminderen, activa op te kopen en de rente te verhogen naar beneden kunnen bijstellen.

Waar moeten we speciaal op letten als we beleggen?

We staan nog maar aan het begin van het conflict, dat woensdagavond begon. Er lijkt echter geen gevaar te bestaan voor een gewapende reactie van het Westen en de reacties zullen economische sancties omvatten die de groei in de wereld, in Europa en in het bedrijfsleven zouden kunnen beïnvloeden.

Hoewel geopolitieke crisissen statistisch gezien instapmomenten op de markten vormden, is het waarschijnlijk nog te vroeg om de totale blootstelling aan indices zonder onderscheid te verhogen. Voorlopig lijkt de schok van de grondstoffenprijzen op korte termijn inflatoir en op middellange termijn tot een recessieschok te kunnen leiden. Anderzijds kunnen sommige aandelen waarvan de waardering overdreven zou zijn geweest, of die een inflatieschok kunnen opvangen, instappunten naderen.

Wij blijven bij onze aan het begin van het jaar uitgesproken overtuiging dat de kwaliteit van de bedrijfswinsten bepalend zal zijn voor hun beursprestaties, in een omgeving die in 2022 zeer volatiel zal zijn.

Speciale dank aan Olivier de Berranger, algemeen directeur en CIO, en Pierre Puybasset, woordvoerder van het beheer van La Financière de l’Echiquier voor de inzichten.