Fiscaliteit groepsverzekering, VAPZ en IPT

De eerste vraag die ik ontving, geeft al onmiddellijk aanleiding om er een volledig artikel aan te wijden:  “Wat zijn de fiscale voordelen van een groepsverzekering, een IPT of een VAPZ voor werkgevers en of werknemers ?”

 Een hele boterham maar misschien wel de moeite om eens wat uitleg over te verschaffen en mensen op ideeën te brengen. Ik ben wel van plan om het algemeen te houden en hier niet te starten met ingewikkelde berekeningen. Wil je exacte cijfers of gepersonaliseerde cijfers, raadpleeg dan je makelaar of verzekeraar. Ik ga ook niet alle regels en richtlijnen tot op de draad uitrafelen, want dan wordt hier alles een als, als en als-verhaal en dan geraakt er op ’t laatste waarschijnlijk niemand meer wijs uit. Ik vind het echter helemaal niet erg als ik daarmee nog meer vragen uitlok ( laat ze maar komen…).

En je zal zien, het stramien is in de drie gevallen gelijklopend ( het verschil tussen sparen met bruto loon of sparen met wat er netto overblijft ) en als er twee partijen bij betrokken zijn, zoals in een groepsverzekering,  dan wordt het een win-win-situatie. VAPZ en IPT hebben natuurlijk maar één partij.

De voordelen van een groepsverzekering voor de werkgever:

Werkgevers die aan hun personeel of een deel van hun personeel een beloning of een aanmoediging willen geven, kunnen die mensen een loonsverhoging toekennen. Stel dat je dacht aan bijv 100 euro, dan kost je dat als patroon al gauw zo’n 150 euro per werknemer ( bijkomende patronale bijdragen, verhoging premie arbeidsongevallenverzekering, enz… )

Wil je dus als werkgever enkel en alleen aan jouw medewerkers een betere vergoeding toekennen dan is een groepsverzekering een goede keuze. De 100 euro kost dan ook maar 100 euro. Je bindt daar als werkgever de mensen ook een beetje aan je bedrijf en je krijgt er iets voor in de plaats dat na één maand nog niet vergeten is want het komt elke maand weer op de loonsfiche van al die werknemers. Ik hoorde eens iemand uitleggen aan een personeelschef: “als je 2 euro wil uitgeven aan je personeelslid waar hij ook 2 euro aan overhoudt en niet wil meebetalen voor de man die hier zojuist op straat fluitend voorbij loopt, dan is de groepsverzekering de oplossing“.

De voordelen van een groepsverzekering voor de werknemer:

Stel je werkgever is in een gulle bui en belooft je een loonsverhoging van 100 euro. Tevreden ga je ’s avonds al fluitend naar huis en vertelt aan je partner het goede nieuws. Iedereen tevreden.  Op het einde van de volgende maand teleurstelling alom want die 100 euro ( bruto ) geeft op je loonfiche ( en op je bankrekening ) een verschil van minder dan 50 euro ( netto ). En daar heb je dan zo je best voor gedaan !

Krijg je van je werkgever echter een premie van 100 euro op je groepsverzekering, dan is die 100 euro ook echt ongeveer 100 euro. Die 100 euro wordt voor jou gespaard zodat er op je pensioenleeftijd ook nog een deel intrest bij komt . Met de huidige rentevergoedingen stellen dat die 100 euro dan 150 euro wordt is wel wat kort door de bocht. In de jaren 90 werd er echter regelmatig gezegd dat een groepsverzekering de keuze was tussen 1 euro nu in de hand of 3 euro op je pensioenleeftijd. In elk geval is het zo dat, als je als werknemer die netto loonsopslag zou gaan opsparen, je dat aan een onmogelijke rente ( minstens zo’n 7 à 8 % ) zou moeten gaan doen om hetzelfde resultaat te bereiken als jouw groepsverzekeringspolis het met 100 euro kan. Als je een belegging vindt die je op een veilige en quasi zekere manier 7 % per jaar oplevert, stuur ons dan onmiddellijk een email want alle lezers van mijnkapitaal zouden die ook graag hebben.

Geen probleem als je verantwoordelijk bent voor een gezin: moest er jou iets overkomen dan wordt ook gezorgd voor je nabestaanden en dat zonder dat dat bedrag onderworpen is aan de successie.  Ook bijkomende elementen zoals een hospitalisatieverzekering ( ook voor je gezinsleden ) behoren tot de mogelijkheden.

De voordelen van een IPT voor de ondernemer:

Na de bedrijfsleidersverzekering uit de jaren ’80 en de groepsverzekering voor “groepen van 1 man” die elk hun eigen specifieke problemen en nadelen hadden, kwam er dan in de jaren ’90 de Individuele PensioenToezegging. De wetgever zag immers wel in dat die zelfstandige ondernemers afstevenden op een armzalig zelfstandigenpensioentje en dat het veel gemakkelijker was om die mensen het zelf te laten oplossen in plaats van die wettelijke pensioenen fiks te gaan optrekken.

De vennootschap kan voor de zelfstandige ondernemer een aanvullend pensioen opbouwen aan de hand van premies die ze mag aftrekken van de belastbare winst. Er is wel een beperking ( de 80 % – regel ) ingevoerd om te vermijden dat die IPT een drainage zou worden voor de winsten. Ik neem aan dat menig zaakvoerder of bedrijfsleider zich kan vinden in het systeem en zijn mogelijkheden.

Het voordeel voor de ondernemer komt in sterke mate overeen met dat van de werknemer in een groepsverzekering. Als de bedrijfsleider zou willen sparen voor zijn pensioen middels een loonsverhoging, dan kan hij ongeveer 40 à 45 % van die loonsverhoging effectief opsparen. Met een IPT spaart hij praktisch de volledige loonsverhoging ( de premie ).  Iedereen begrijpt wel dat men met elk jaar 100 euro te sparen een beter resultaat bereikt dan met elk jaar 45 euro opzij te zetten…

De voordelen van een VAPZ voor de zelfstandige:

Na de invoering van de IPT was er natuurlijk nog steeds een groep zelfstandigen ( die niet actief waren in een vennootschap ) die geen specifieke mogelijkheid vonden om ook hun pensioenzorgen uit het slop te halen. Eind de jaren ’90 kwam er ook voor hen een oplossing: het Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen.

De fiscale impact is dermate groot dat er zelfs aan ondernemers met een vennootschap  de raad wordt gegeven om zeker die mogelijkheid niet te laten liggen. De fiscale winst van een IPT situeert zich in de vennootschapsbelasting ( meestal om en bij de 30 % ) terwijl een VAPZ voor de zelfstandige als een kost wordt aanzien en dus de bruto-winst van die zelfstandige verkleint ( personenbelasting: plusminus 50 % ). Vermits dat ook een invloed heeft op de sociale bijdragen die een zelfstandige op zijn winst verschuldigd is, vergroot dit nog de fiscale weerslag. Het cijfer tot 70 %, dat men op sommige plaatsen kan vinden, is eigenlijk wel wat overdreven. Ook hier is er een maximum aftrekbare premie en voor 2013 is die € 3.018. Maar zoals je merkt: last, but not least…

Conclusie: deze mogelijkheden zijn zeker niet te versmaden.

Kan je er zelf over beslissen, start er dan zo snel mogelijk mee. Vroeg begonnen is half gewonnen, gaat hier zeker op. Als je op 10 jaar 100 euro wil sparen, dan kom je er met 10 euro per jaar als je onmddellijk start. Wacht je eerst 5 jaar, dan dien je al 20 euro per jaar te sparen. Wacht je tot het voorlaatste jaar, dan wordt het 50 euro per jaar.

Diegenen die komen vertellen dat het nu nog te moeilijk is om 10 euro per jaar opzij te leggen, moeten zich wel eens afvragen of het later mogelijk zal zijn om 20 euro of zelfs 50 euro te kunnen sparen…  Voor onze lezers die als zelfstandige hun eigen bedrijf leiden: vele ervaringen hebben me geleerd dat het niet verstandig is om de overname van hun bedrijf te rekenen voor hun aanvullend pensioen. Dikwijls valt dat erg tegen: ik heb heel wat eigen kinderen de zaak van hun vader zien weigeren omdat ze opkeken tegen de fikse overnameprijs. Probeer die overnameprijs voor een deel zelf te financieren via een IPT. Je kan dan zakken met de vraagprijs en misschien gemakkelijker een overnemer vinden.

Deze week las ik nog in een nieuwsbrief dat een consultancy-bureau berekend heeft dat je nu ongeveer € 400.000 nodig hebt op je 65ste om er voor te zorgen dat je, tot je 90ste, elke maand € 1.000 euro extra pensioen ( in waarde van vandaag ) kan toevoegen aan je wettelijk pensioen. Beter tijdig starten en vergeet het persoonlijke pensioensparen niet…