Pensioensparen doe je in eerste instantie omdat het fiscaal erg voordelig is. Maar de opeenvolgende regeringen hebben aan het systeem geprutst. Blijft pensioensparen nog altijd fiscaal interessant? En geldt nog steeds de regel dat je best zo jong mogelijk met pensioensparen begint ?
De fiscaliteit van pensioensparen is een vrij complexe materie. We beperken ons voor dit artikel tot de twee belangrijkste basisregels rond de fiscale aftrekbaarheid voor nieuwe contracten:
Dit betekent dus dat je enkel voordeel doet indien je voldoende geld verdient om effectief belastingen te betalen. Dit bedrag ligt ergens rond de 8.000 euro. Wie een inkomen heeft dat lager is, heeft geen enkel voordeel bij pensioensparen. De verkoper van pensioensparen zou je hier moeten op wijzen, maar helaas gebeurt dit niet altijd.
Let ook op: “belastingen betalen” is iets helemaal anders dan “belastingen bijbetalen” nadat je je aanslagbiljet krijgt. Ook wie “van de belastingen terug krijgt”, betaalt nog altijd belastingen op zijn inkomen.
Via de belastingaftrek recupereer je 30% van het gestorte kapitaal. Voorheen was dit 30% tot 40%, afhankelijk van je inkomen.
Op je 60ste verjaardag zal men een eindbelasting afhouden op het gevormde kapitaal. Die zgn. anticipatieve heffing bedraagt 8% op het volledige kapitaal.
Momenteel is er ook een overgangsmaatregel voor alle stortingen t.e.m. 2014, waarbij men de komende 5 jaar telkens een vervroegde heffing van 1% betaalt. Die vervroegde heffing wordt later in mindering gebracht van de 8% anticipatieve heffing. De vervroegde heffingen zijn dus niet van toepassing op bedragen die je spaart vanaf 2015.
Na de anticipatieve heffing op 60 kan je gewoon blijven sparen tot en met je 64ste, met fiscaal voordeel en zonder dat hier nog een eindbelasting op komt.
In het jaar waar je 60 wordt, wacht je best met storten tot na je verjaardag. Zo vermijd je dat dit bedrag belast wordt.
We brengen nog een kleine nuance aan: bij een pensioenspaarverzekering wordt je belast op het gespaarde bedrag incl. de gewaarborgde rente maar zonder de bonus. Bij een pensioenspaarfonds word je belast op je netto stortingen gekapitaliseerd aan een fictieve rentevoet van 4,75%. En dat laatste is wel speciaal, want misschien is het effectief rendement van je pensioenfonds wel lager dan 4,75%.
Het grote vraagstuk luidt dus: weegt de jaarlijkse belastingvermindering op tegen de anticipatieve heffing op het einde van de rit ? Omdat men bij pensioenspaarfondsen een fictieve rentevoet van 4,75% gebruikt, bestaat er bij sommige mensen daar wel wat twijfel over.
Bij pensioensparen spreken we over heel lange termijnen, vaak van 30 jaar of meer. En dat heeft zijn consequenties als we bedragen van nu en in de toekomst vergelijken. We bekijken dus even de rekenregels van “huidig” en “toekomstig” geld.
Iedereen weet wel dat de inflatie de waarde van het geld aantast. Met 100 euro zal je binnen 5 jaar veel minder kunnen kopen dan vandaag. Op heel lange termijn is dat effect redelijk dramatisch. Wie in 1981 een bedrag van 4.000 BEF (ca. 100 euro) neertelde voor iets, is nu 230 euro kwijt. Of die 100 euro uit 1981 is nu nog 44 euro waard in hedendaags geld.
Dit heeft één praktische consequentie. Je kan bedragen uit 1981 niet optellen of aftrekken van bedragen uit 2013. Net zomin als je appelen kan aftrekken van een voorraad peren. Het verschil is gewoonweg te groot.
Bij pensioensparen kan je evenmin het bedrag van het belastingvoordeel nu vergelijken met de heffing binnen pakweg 30 jaar. Als je die bedragen zomaar van elkaar aftrekt, dan is het resultaat totaal betekenisloos en misleidend. Je kan (bijna) evengoed euro’s van franken aftrekken.
Akkoord ? Dan kunnen we verder.
We geven nog één ding mee: de gemiddelde (officiële) inflatie over de voorbije 30 jaar was 2,8%. Omdat dit officieel getal niet noodzakelijk de werkelijke inflatie weergeeft, rekenen we met een iets hogere gemiddelde inflatie van 3%.
(noot: inflatie is niet hetzelfde als rente. De rente zal misschien nog een tijdje laag blijven, de inflatie schiet omhoog zodra we uit de crisis geraken)
Wat gebeurt er nu met je belastingvoordeel ? Ga je er eens goed mee eten ? Ga je er mee op reis ?
Mijn stelling is: indien je ieder jaar aan pensioensparen doet, dan investeer je het belastingvoordeel van vorig jaar opnieuw in je pensioenspaarfonds of verzekering. En het jaar nadien deels opnieuw, en opnieuw en opnieuw …
Oei, ik hoor je al steigeren, want jij gebruikt ander geld voor het pensioensparen. Maar het idee van “ander geld” is in feite een illusie. Geld heeft immers geen geheugen en weet niet waar het vandaan komt. Zolang het geld van jou is, is het in feite één grote pot waar geld ingaat en uitstroomt, zonder enige identiteit. Je kan dus altijd stellen dat het geld van je belastingvoordeel is gebruikt om aan pensioensparen te doen. Of je nu wil of niet.
Het eerste jaar stort je dus 940 euro en daar krijg je dus 30% of 282 euro van terug. Het jaar nadien moet je maar 940-282 euro = 658 euro kapitaal bijleggen (indien het maximum niet zou stijgen) als je dit voordeel terug investeert. Het jaar nadien krijg je opnieuw 282 euro terug, waarvan 30% of 84 euro in feite afkomstig is van de 282 euro van de eerste teruggave. De eerste storting van 940 euro heeft dus tot gevolg dat je niet één keer geld terug krijgt, maar meerdere malen. En toch spaar je ieder jaar 940 euro kapitaal.
Bizar of niet ?
In deel 2 van dit artikel doen we een simulatie: is het belastingvoordeel (nu) groter dan de eindbelasting(over bv. 30 jaar)? Om beide bedragen te vergelijken, moeten we de bedragen terugrekenen zodat ze op gelijke basis staan. Daarover waren we het daarnet eens, niet ?
Omdat je het belastingvoordeel herinvesteert, zal het een bepaald rendement kennen. Voor onze simulatie gaan we er van uit dat ons fonds/verzekering 3% rendement biedt als “slechtste geval”. Indien het rendement lager zou zijn, dan heeft pensioensparen geen zin wegens de geldontwaarding.
Zowel onze kapitaalstortingen als ons belastingvoordeel evolueren dus mee met de inflatie van 3%, zonder winst te boeken. De bedragen op het einde van de rit zijn hierdoor wel vergelijkbaar met de eindbelasting.
Zo, nu staan alle elementen klaar.
En de simulatie ? Die lees je binnenkort in deel 2 van dit artikel.
Jaren geleden had ik niet veel interesse in financiele zaken, en vertrouwde vooral op mijn bankiers. Af en toe werd ik naar het kantoor geroepen waarbij de bankier vertelde dat ik best product X verkocht en het veel betere product Y aankocht. Wat ik dan vaak deed. Enkele malen haalde ik een bescheiden winst, af en toe ook wat verlies. Stilaan begon ik te beseffen dat ik de touwtjes in eigen handen moest nemen, wilde ik betere rendementen halen.
Deze website gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.
Vergeet ook niet de voorheffing Di Rupo 6,5% op de stortingen van 1986 t.e.m. 31/12/1992 die te betalen was op 31/12/2012. De eindbelasting was toen 16,5% van daar de eindbelasting van 10%. Sommige doen nu een voordeel en betalen maar 14,5% meer i.p.v. 16,5% op hun 60ste verjaardag. Want de regel is immers dat de huidige eindbelasting wordt geheven op de stortingen van 1/1/1993 t.e.m. de 60ste verjaardag (of dat ze weer eens prutsen aan het voorschot door dit terug als voorheffing te beschouwen die niet aftrekbaar is van de eindbelasting.). Merk ook op dat op die stortingen van 1986 t.e.m. 31/12/1992 een fictief rendement van 6,42% werd geheven. Voor de stortingen na 1/1/1993 is dit 4,75% zoals u aangeeft.
Voor sommige die nog geen 60 zijn, stel pas 60 in 2020, maar wel begonnen aan het pensioenfonds in 1992 zouden er nu 7 data van verplichte verkopen van deelbewijzen plaat vinden, nl: 1) 31/12/2012 – 6,5% voorheffing Di Rupo 2) 30/09/2015 – 1% op stortingen van 1/1/1993 t.e.m. 31/12/2014 gekapitaliseerd à 4,75% 3 – 6) 30/09/2016 – 30/09/2019: 2, 3, 4 en 5de maal 1% op stortingen 31/12/2014 gekapitaliseerd à 4,75%. Juist ja op 2014 de roverheid is ook niet stom wegens minder kapitaal in 2015 t.e.m. 2019 door hun verplichte verkoop van deelbewijzen! 7) x/x/2020 Effectieve eindbelasting van 14,5% bestaande uit 3% op stortingen van 1/1/1993 t.e.m. x/x/2020 à 4,75% (8% – 5% voorschot) en de reeds betaalde 6,5% op 31/12/2012 i.v.m. de stortingen van 1986 t.e.m. 31/12/1992.
Ik lees: “Momenteel is er ook een overgangsmaatregel voor alle stortingen t.e.m. 2014, waarbij men de komende 5 jaar telkens een vervroegde heffing van 1% betaalt. Die vervroegde heffing wordt later in mindering gebracht van de 8% anticipatieve heffing. De vervroegde heffingen zijn dus niet van toepassing op bedragen die je spaart vanaf 2015.” Als ik dit goed interpreteer dan wordt voor iemand die op 01/01/15 al aan pensioensparen deed, de komende 5 jaar telkens 1% anticipatieve heffing ingehouden BEREKEND TELKENS OP HET BEDRAG DAT JE GESPAARD HAD OP 01/01/2015 en de 1% wordt dus jaarlijks niet berekend op het totaal dat je op 1 januari van dat jaar gespaard had?? Klopt dit? M.a.w. men betaalt 5 jaar lang 1% berekend op steeds hetzelfde bedrag, nl. dat op 01/01/2015 al in je fonds of verzekering zat… Ik dacht dat men de komende 5 jaar telkens 1 % nam van het uitstaand bedrag op 1 januari van dat jaar…
Om helemaal correct te zijn gaat het over het bedrag op 31/12/14 (maar dat zal wel geen verschil maken). Maar inderdaad, men houdt geen rekening met bedragen die nadien gestort werden.
Voor wie nog moet beginnen met pensioensparen is dat dubbel interessant: de anticipatieve heffing daalt van 10% naar 8% en is er geen vervroegde heffing. Donderdag volgt deel 2 met een simulatie.
Ok, bedankt. Is het al geweten wanneer juist die 1% jaarlijks er effectief vanaf gaat?
Als ik me goed herinner zou dat ten laatste op 30 september moeten zijn.
Heb tot nu toe altijd gedacht dat het niet uitmaakt wanneer de belasting geheven wordt, omdat de vermenigvuldiging commutatief is. maw, het maakt niet uit of je een percentage aan het begin berekent of aan het eind, het resultaat is het zelfde. Alle berekeningen ivm de wijziging van de waarde van je geld tussen vandaag en je 60ste verjaardag zijn vermenigvuldigingen met percentages. Bijgevolg kun je de 30% vandaag (factor vooraan in de vermenigvuldiging) perfect vergelijken met de 8% op je 60ste verjaardag. (factor achteraan de vermenigvuldiging). Stel dat je de 8% belastingen vandaag zou betalen zou het einresultaat (wat je netto overhoudt na de te betalen belastingen) gelijk zijn aan wat je overhoudt als de 8% op het einde geheven wordt. En omdat 30% terugkrijgen meer is dan 8% betalen is het bijgevolg interessant.
nee?
Behalve natuurlijk dat de eindbelasting berekend wordt op het kapitaal aan een fictief rendement van 4,75% en je werkelijke rendement anders is. En dat maakt een verschil.
Ik heb dat voor mezelf eens uitgerekend, en dit blijkt toch nog altijd heeeeeeeeeeeeeeeeeeeel interesant te zijn? Ik heb wel geen rekening gehouden met de inflatie, maar als je ervan uitgaat dat dat geld toch anders op een spaarboekje verdwijnt, blijft dit toch heeeeeeel interesant? Of maak ik ergens een redenerings-fout?
Donderdag het vervolg …
Het belastingvoordeel is zelfs nog iets groter, ongeveer 32% met de gemeentebelastingen. De kosten verbonden aan het fonds bij aankoop zijn ook van belang. Die gaan van 0 tot 7% bij sommige maatschappijen.
Ikzelf heb het Pricos pensioenspaarfonds van KBC, maar mij lijkt het sowieso interessant om de fondsen van de belgische grootbanken in je screening op te nemen. Volgens mij zit de overgrote meerderheid van de mensen wel bij 1 van deze fondsen voor hun pensioensparen.
MvG,
Er is een speciale editie van de screening voor de pensioenspaarfondsen.
Inderdaad, gewoon ALLE Belgische pensioenspaarfondsen.
Zou het interessant zijn om een Excelbestandje te maken waarin je je deelbewijzen kunt invoeren en die rekening houdt met de instapkosten en fiscale aftrek?
Ik heb dit ooit geprobeerd maar de formuls achter de sheet zijn nogal ingewikkeld. Bovendien probeerde ik ook met kleuren te werken. Dat van zodra het rendement onder de 3,50% zakt (dus in dit voorbeeld die ‘inflatie’) die lichtrood gaat kleuren. Alles boven 3,50% groen en alles onder 0% zou donker rood moeten kleuren (wegens niet interessant).
Hmm, dat kan toch zo complex niet zijn? Misschien zelfs een pensioenspaarversie van de Francky-matic?
Ik ben volledig overtuigd van wat je schrijft.Toch ook niet vergeten in aanmerking te nemen is de anticipatieve heffing die er dit jaar zit aan te komen? Of een voorschot op het voorschot.. Dat zal toch wel een ferme knauw geven aan het rendement? Ze zeggen wel dat het geen extra heffing is maar ik geloof niet dat dat zonder gevolgen kan zijn voor wat je er uiteindelijk uit haalt. Ik kan verkeerd zijn natuurlijk.. Zoals je zelf aangeeft in een vorige reactie hier en in de wetenschap verkerende dat de overheid een onbetrouwbare partner is (geworden), zijn er misschien perfomantere alternatieven… Maar ik kijk alvast uit naar het vervolg!
Die anticipatieve heffing zal inderdaad niet in ons voordeel zijn. We leven in een tijd dat de Overheid moet besparen en geld aan de burger zien te verdienen. Ik kan me niet van de idee ontdoen dat een groep, geleerde mensen, dan in ons voordeel zullen rekenen.
Die anticipatieve heffing zal dus sowieso in het voordeel van de roverheid zijn.
Dat schijnt heel erg goed mee te vallen, hoewel het wel afhankelijk is van je leeftijd. De daling van 10% naar 8% maakt het voor veel mensen interessanter dan voorheen, in het bijzonder voor wie nog moet starten met pensioensparen.
Ik ben 28,5 jaar en in mei een jaar bezig met pensioensparen. Ben gestart bij Pricos (KBC) en sinds een maand bij Rabo Balanced.
Ik heb ooit gelezen dat het wel interessant is om na uw 60e nog aan pensioensparen te doen zelfs al geniet je geen belastingaftrek. Dit zou komen doordat er dan geen heffing meer geheven wordt. Klopt dit en is het aan te raden om het geld zelfs na je 65e te laten staan?
Of pensioensparen na 60 (zonder dat je belastingaftrek geniet) interessant is, hangt dan volledig af van de kwaliteit van het pensioenfonds. Kan je pensioenspaarfonds m.a.w. de vergelijking doorstaan met andere, gewone fondsen op een termijn van 5 jaar bekeken ? Ik vermoed dat er betere fondsen zijn.
Als je wel van belastingaftrek kan genieten, is er geen discussie: doen !
Het geld na je 65e laten staan kan enkel bij de fondsen, de verzekeringen hebben een vaste einddatum (meestal op je 65e). De belangrijkste reden om het geld na je 65e te laten staan, is een eventuele beurscrisis op dat ogenblik. Je wacht dan best op een herstel. Denk maar aan de crash van 2008 en het herstel van 2009-2010.
Is er iets veranderd? Ik heb aan pensioensparen gedaan tot en met het jaar waarin ik 64 werd. Alhoewel ik op 60 met pensioen ben gegaan, kreeg ik toch een belastingvermindering van 30%. Het was (of is?) dubbel interessant: wel vermindering en geen belasting meer op het bij-gespaarde bedrag. Mijn vrouw heeft echter niet aan pensioensparen gedaan omdat ze al geen belasting moest betalen en dus ook niets kon terugkrijgen.
© 2012 - 2020 MijnKapitaal.be
