Is Pensioensparen nog een interessante belegging? Het is weer bijna eindejaar en de reclame van de banken over pensioensparen vliegt ons om de oren. Moest u dit jaar veel belastingen betalen? Dan zet die reclame u wel aan tot denken… De overheid smeert ons honing rond de mond met de fiscale aftrek. Dat sparen voor uw pensioen in deze tijden een goed idee is valt niet te betwisten. Maar is een pensioenspaarfonds de beste optie om uw hard verdiende euro’s in weg te steken? Ik rekende het uit. Als grote baas van ons eigen vermogen moeten we net zoals de CEO van een bedrijf de taak van asset allocatie op ons nemen. Waar brengen onze middelen het meeste op? Om die vraag te beantwoorden moeten we onderzoeken en vergelijken. Ook het pensioensparen ontkomt hier niet aan en dient op het spreekwoordelijke rooster gelegd te worden.
Met een fiscale aftrek van maar liefst 32.2%1 – dat is zo’n €309.00 jaarlijks bij storting van het maximum bedrag, zijn de meeste onder ons al meteen overtuigd. Ook al krijg je deze aftrek enkel eenmalig over elke jaarlijkse storting en niet over het totaal aan opgebouwd kapitaal. Het rendement over je kapitaal ligt een stuk lager. De bank bood jaarlijks van 2000 tot 2014 gemiddeld 6%2 voor inflatie aan bij een dynamisch fonds. Koos je voor een minder risicovolle of defensieve versie moest je het met nog minder tevreden stellen. De bank wil natuurlijk ook betaald worden voor al dat “harde werk” en vraagt gemiddeld een instapkost van 2-3% en een lopende kost van 1.25%3. Op het einde van de rit komt vadertje staat terug aankloppen met een eindbelasting van 8% over een fictief rendement van 4.75%.
ls je op je 20e zou beginnen tot je 60e en je zou 40 jaar lang het maximum bedrag van €960.00 sparen dan komt het er op neer dat je alles bij elkaar opgeteld een €99,999.00 in ontvangst mag nemen op je 60e verjaardag. Deze kleine €100,000.00 ziet er vandaag de dag heel erg aantrekkelijk uit maar na 40 jaar met een gemiddelde inflatie van 3% blijft er nog maar €30,000.00 aan vergelijkbare koopkracht in huidige euro’s over. Nu rest ons de vraag, kan dit beter?
Om daar een antwoord op te geven moeten we eerst een alternatief zoeken om onze €960.00 jaarlijks in te beleggen. Elk alternatief betekent dat we het fiscaal voordeel in de wind zullen slaan. Dat is een hersenkronkel die we moeten overbruggen. Het komt er op neer dat we braaf elk jaar tegen ons gevoel in belastingen gaan betalen. Ook al lijkt dat fiscaal voordeel van 32.2% zo aantrekkelijk. Wanneer we €960.00 verminderen met €309.00 blijft er na het betalen van onze belastingen nog €651.00 over om elk jaar te investeren. We zullen dus met minder starten en proberen met meer te eindigen.
Het alternatief, de S&P500 – de bench der benchmarks en tevens ook de index waarover het meeste data beschikbaar is. Deze index bestaat uit de 500 grootste Amerikaanse bedrijven, waarvan een groot deel multinationals. Dus je investeert je geld eigenlijk in de wereldeconomie. Zolang de wereld blijft draaien, iedereen ‘s ochtends opstaat, ontbijt (Kellogs), koffie drinkt (Starbucks), de auto in stapt (Ford) enz… zullen al deze bedrijven en dus ook onze belegging een graantje meepikken.
Met een jaarlijks total return van maar liefst 9.49%4 gemiddeld voor inflatie over de afgelopen 90 jaar doet deze index het een pak beter dan de pensioenspaarfondsen van de banken. Dit percentage lijkt heel erg hoog, maar de cijfers zijn bijgehouden door de Stern universiteit (link in voetnoot). Het is de reden waarom slechts een heel klein percentage beleggers en fondsbeheerders het beter doen dan de index.
Beleggen in deze index is makkelijk, na het Europese PRIIPS 5 schandaal blijven er nog een aantal ETF 6 trackers over. De meest evidente is de CSPX 7 van Blackrock deze handelt op de beurs in Amsterdam en accumuleert de dividenden, dit wil zeggen dat je geen dividend uitgekeerd krijgt maar dat de koers van de tracker automatisch met het dividend vermeerderd wordt. Je hoeft dus het dividend niet zelf te herinvesteren.
Met een totale lopende kost van slechts 0.07% is dit een van de goedkoopste ETF’s op de europese markt. De transactiekosten en beurstaks voor ons bedrag van €651.00 komen neer op zo’n €12.00 of met andere woorden een instapkost van 1.85%8. Op het einde van deze rit in het geval dat je beslist uit te cashen bedraagt de uitstapkost 0.75%9.
Ondanks dat ons jaarlijks spaarbedrag vermindert wordt met de te betalen belastingen, ontvangen we door de magische kracht van samengestelde interest op onze 60e verjaardag €272,784.00. Maar liefst 2.7x het bedrag van een dynamisch pensioenspaarfonds. En dat door braaf belastingen te betalen! De reden hiervoor is voornamelijk de lagere kost en het hogere jaarlijkse return. Het merkwaardigst is dat zelfs bij een alternatief rendement van 6% jaarlijks, idem aan het rendement van het pensioenspaarfonds, we een beter resultaat behalen. Dus de fiscale aftrek is compleet verwaarloosbaar en wordt opgegeten door de hoge kosten en eindbelasting.
Wil dit nu zeggen dat iedereen moet stoppen met fiscaal aftrekbaar pensioensparen? Eigenlijk wel… maar zo simpel is het helaas niet. Het pensioensparen gebeurt automatisch en zet mensen aan tot sparen, tevens staat het geld vast. Spaargedrag en discipline staan een alternatief systeem vaak in de weg, gebrek aan kennis hoe een ETF te kopen of niet in het bezit zijn van een effectenrekening vormen ook vaak een drempel.
Hierdoor blijft voor de meerderheid het traditioneel pensioensparen ondanks zijn duidelijke tekortkomingen een goed product! In een ideale wereld zou onze overheid eens wakker worden en de banken aansporen om producten te ontwikkelen die in ETF’s naar keuze beleggen voor ons pensioen en ook nog eens fiscaal aftrekbaar zijn. Maar helaas schiet onze overheid tot op heden op dat vlak tekort.
Indien je er toch aan begint noteer je het best in je agenda, zodat je zeker geen storting mist. Om echt in de wereldeconomie te beleggen, maak je het best gebruik van een combinatie IWDA (ontwikkelde markten) en een klein beetje EMIM (opkomende markten) als peper en zout in je pensioenportfolio. Ik maak in deze berekening gebruik van de CSPX (S&P500) omdat hier het meeste data over beschikbaar is. Maar net zoals Rome ooit gevallen is zal er een einde komen aan de economische macht van de verenigde staten. Je spreiding is dan met deze eerstgenoemde trackers optimaal en van wereldniveau!
De spreadsheet met de berekeningen en aanpasbare variabelen terug te vinden op: www.stukken.com/fiscaalv (kopieren naar eigen drive om variablen te bewerken)
[1] 30% waarover ook geen gemeentebelasting (gemiddeld 8%) verschuldigd is, brengt het totaal op 32.2% [2] Bron: mijnkapitaal [3] Bron: spaargids (https://www.spaargids.be/sparen/pensioenspaarfonds/) [4] Bron: Aswath damodaran http://www.stern.nyu.edu/~adamodar/pc/datasets/histretSP.xls [5] De PRIIPS regelgeving zorgt ervoor dat we in europa bepaalde amerikaanse beleggingsproducten niet meer kunnen aankopen. [6] Exchange traded fund, een fonds dat verhandelt wordt op de beurs net zoals een aandeel. [7]http://www.morningstar.be/be/etf/snapshot/snapshot.aspx?id=0P00013VX5&lang=fr-BE [8] 9.75€ transactiekost bij een willekeurige belgische broker + 0.35% beurstax = 12€ [9] 0.40% transactiekost + 0.35% beurstax = 0.75%
© Alle rechten voor dit artikel en bijhorende spreadsheet zijn voorbehouden aan Jim Stukken. Artikel reeds gepubliceerd in VFB De beste belegger (november 2019) en Mijnkapitaal.be (november 2019)
Ik ben Jim, beleg in individuele groei, waarde aandelen en uitzonderlijke arbitrage. Gepassioneerd geraakt door het lezen van de top werken van Ben Graham, Philip A. Fisher, Pat Dorsey, Robbert J. Shiller, John A. Tracy, Charles P. Kindleberger en vele anderen. Voorstander van keep it simple index ETF beleggen voor iedereen.
Δ
Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.
Ik begrijp niet goed waarom pensioensparen maar 6% oplevert en een EFT 9% terwijl de verzekeraar juist een beheerskost aanrekent om zogezegd uw geld goed te beheren. Waarom kunnen zij geen rendementen behalen van 9%? Het verschil zit hem dan waarschijnlijk in het risico.
En dan hebben we het nog niet over het VAPW gehad… 🙂
Dag Jim, bedankt voor je artikel. Zeer interessant.
Ik heb enkele vragen: – Als ik kijk naar jouw Google Drive Sheet, zie ik bij de “Zelf Passief Investeren” tabel op de “0-40 jaar zichtbaar” tab dat voor het berekenen van de “interest”, vanaf jaar 2, de interest wordt berekend op de vorige “waarde investering” (kolom H) en de “cash flow” (ie, 980 euro, kolom C). Ik verwachtte dat de interest zou berekend worden op de vorige waarde investering en de daadwerkelijke storting (ie, 652,15 euro, kolom F), zoals ook in jaar 1 gebeurt. Zou je jouw redenering kunnen verduidelijken? – Om de vergelijking iets eerlijker te maken, lijkt het mij correct om bij het eindbedrag dat je overhoudt bij pensioensparen ook nog het fiscaal voordeel bij op te tellen (eg, 40 jaar * 315,56 euro = 12 622,4 euro). Niet dat dit de kloof met het passief investeren veel verkleint, maar het is toch een significant bedrag. – Is het berekenen van een GOGI score ook toepasbaar op ETFs om een gepast moment te vinden om te beleggen?
Alvast bedankt, atobi
Het pensioensparen kende de voorbije 30 jaar een gemiddeld rendement van 6,5%. Wat de toekomst zal brengen, zullen we later weten!
Bedenkingen hierbij:
•
twee problemen: rente kan niet meer veel verder dalen (het obligatiegedeelte kan niet meer veel stijgen door veder dalende rente) EN het obligatiegedeelte brengt geen 6 tot 12% niet meer op zoals het vroeger wel was;
een recessie hebben we al lang niet meer meegemaakt (anders hadden we misschien geen 6,5% gemiddeld gehaald); het zou kunnen dat hogere volatiliteit optreedt (afwisseling slechte tot barslechte jaren met goede tot zeer goede)? – nogmaals: wat de toekomst brengt moeten we afwachten;
fiscaliteit van 4,5% is misschien aanvaardbaar voor dynamische pensioenspaarfondsen, voor de neutrale of conservatieve fondsen (die minder met aandelen werken) is dergelijke belasting veel te hoog;
• misschien is een belasting op het eindresultaat een optie, alhoewel ik daar in principe tegen ben, want je wil toch net mensen aanmoedigen om voor hun oude dag te sparen, ga je ze dan op het einde van de rit nog eens wat geld afpakken, net op het moment dat ze dat misschien het meest nodig hebben?
Vraagje over de berekening bij het pensioensparen: je telt hier een gemiddeld rendement van 6%, en trekt erna nog eens 1,25% af aan lopende kosten. Maar zijn deze lopende kosten niet al inbegrepen in het rendement van het fonds? Je betaalt deze toch niet apart, maar deze worden verrekend in de NIW van het fonds?
Wat je zegt klopt, de cijfers die je ziet in de prospectussen zijn netto, na lopende kosten. Ik heb de lopende kosten terug toegevoegd bij het gemiddelde, dat heb ik gedaan zodat je er wat meer mee kan spelen, en personaliseren als je je eigen fonds er in wil zetten. (als je in de sheet op de zwarte pijltjes gaat staan rechts in de cellen, krijg je meer info)
–>
6.00% gemiddelde bruto (lopende kosten terug toegevoegd t.o.v. 4.75% gemiddelde op mijnkapitaal.be) opbrengst van 2000 tot 2014 gemiddeld voor dynamisch pensioensparen in Belgie
Op zichzelf vind ik dit een goed artikel maar betwijfel het nut ervan, gezien het lezerspubliek van deze rubriek dat mijns inziens toch wel een gevorderd beleggerspubliek vertegenwoordigd. Je kunt pensioensparen niet vergelijken met beleggen. Het is volgens mijn bescheiden persoonlijke mening een nuttig instrument om jongeren en mensen met een bescheiden inkomen aan te zetten om te sparen voor later. Het is één leerproces voor de leek die we allemaal ooit waren op gebied van geldzaken. Wetende wat ik nu weet zou ik er nooit aan begonnen zijn. Op het ogenblik dat het voor ons mogelijk was grotere sommen opzij te zetten zijn we eerst overgestapt op maandspaarplannen, daarna op samengestelde beleggingsportefeuilles. Naarmate het leerproces vorderde namen ook de risico’s en diversiteit toe.
Als je iemand kent bij het LaatsteNieuws mag je het artikel altijd aanraden. Ik geef je hier ook 100% gelijk in. Eigenlijk hoort dit artikel in een krant met een niet beleggers publiek, maar ik krijg het er helaas niet aan “verkocht”!
Prima artikel! Persoonlijk doe ik voorlopig toch nog aan fiscaal pensioensparen. Ik bekijk het als een manier van diversificatie, omdat meer dan 80% van ons maandelijkse beleggen naar individuele aandelen gaat. Bedankt ook om het bestand te delen. Als je rendement 4% voor inflatie rekent voor beide scenario’s, en je rekent maar voor 30 jaar, dan is het eindresultaat bij beiden hetzelfde.
Volledig eens met de inhoud, daarenboven geeft zelf beleggen de mogelijkheid om bij te sturen indien gewenst of in geval van nood het vermogen eerder aan te spreken. Bij pensioensparen betaal je minstens 33% (!!) belasting indien je het kapitaal voor je 60e zou opvragen…
Kan je me ook zeggen wat het rendement zou zijn als je aan pensioensparen doet en het belastingvoordeel gebruikt om te investeren in de ETFs. Is deze combinatie misschien niet veel slechter met wel een aanzienlijk lager risico?
Je krijgt een fiscale aftrek volgens mij nooit terug, je kan het enkel in mindering brengen als je daadwerkelijk belastingen moet betalen. In de berekening hou ik dus rekening met de volledige fiscale aftrek, dus als je nog eens zou bij investeren, moet je om correct te vergelijken ook extra investeren in het alternatief.
voor mij is de MSCI world index, even veilig als een dynamisch pensioenspaarfonds op lange termijn, ondanks dat een pensioenspaarfonds vaak voor een gedeelte in obligaties belegd, denk ik niet dat het gedeelte wat in aandelen zit de spreiding en kwaliteit van een wereld index geniet, en dat dat elkaar compenseert op vlak van risico.
Kleine correctie, de beurtaks van CSPX is 0.12%, niet 0.35%.
Klopt, ik heb de standaard beurstaks genomen voor het geval mensen andere producten willen vergelijken. uiteindelijk is het verschil iets van een 1000 euro of iets van een 0.33% op de eind datum als je rekent met 0.12%.
de transactiekosten zijn ook betwistbaar, veel mensen gebruiken Degiro of IB. Ik heb bewust niet het laagste tarief gekozen!
Vergeet ook niet één groot voordeel van het klassieke pensioensparen, en dat is spreiding. Velen betalen hun pensioensparen met een maandelijkse storting van ongeveer 80 EUR. Koop eens maandelijks twee trackers voor telkens 40 EUR, naar kosten toe is dat niet te realiseren.
Trouwens, dat pensioensparen is zodanig beperkt dat het niet meer is dat een leuke manier om 300 EUR minder belastingen te betalen.
Waar jij het over hebt valt bij mij onder het gewone beleggen.
Je kan dit bij sommige brokers ook doen, en elke maand zonder transactie kosten deze ETF’s kopen.
klopt dat het enorm beperkt is. Het punt is eigenlijk net dat je die 300 euro belastingen best gewoon met een glimlach betaald, en je overige geld best ergens anders in steekt.
Het was voor mij al veel langer duidelijk dat het bedrag dat je in het officiële pensioensparen kunt steken veel te laag is als je de inflatie moet overbruggen. Maar we zien toch graag aftrekposten op onze belastingsaangifte en uiteindelijk is 960 EUR per jaar voor elk nu ook de wereld niet… Vergeet dus ook niet het langetermijnsparen waar we nog extra kunnen geld in steken, om… minder te moeten bijbetalen.
We moeten – zoals het nu is – allemaal naast het pensioensparen OOK nog consequent sparen (=geld opzij zetten) voor later. Wie dat niet doet en vindt dat de staat maar moet zorgen voor een goed leefcomfort na de werkperiode zal zeer bedrogen uitkomen.
In feite is pensioensparen nog het interessantst voor al wie tussen de 50 en 55 jaar is ten vroegste. De 30% die je recupereert kan je denkbeeldig “spreiden” over de jaren tot aan je pensioen en als dat er tien zijn, betekent dat een meer-rendement van 3%, als ik zo kort door de bocht mag gaan…
En het allerbeste rendement heb je in de laatste vijf jaar voor je pensionering, wanneer je de eindbelasting al ontvangen (hm… betaald) hebt, en je toch nog mag storten met het fiscale voordeel erop !!
Klopt Luc, de laatste 9/10 jaar of minder is het wel interessant, tenminste als je gebruik kan maken van de aftrek. Maar ook het lange termijn sparen is niet echt een efficiënt product voor de jeugd. Het beste is volgens mij echt een combinatie IWDA80%/EMIM20% die bij elke storting in balans gebracht wordt.
Jim, ik heb jou artikel zowel hier als in het magazine VFB (De Beste Belegger) gelezen. Best wel interessant en zet je tevens aan het denken. Maar, waarom niet het pensioensparen + LTS aanvullen met IWDA80%/EMIM20% ?
Je kan het pensioensparen altijd aanvullen, maar persoonlijk als je toch een eigen passieve pensioenspaar PF gaat starten kan je het beter allemaal plaatsen waar het het meest opbrengt.
Wanneer doe je u aankopen voor de samenstelling van uw alternatief pensioenfonds bestaande uit Iwda en Emim? Elke keer op zelfde tijdstip? Of drie jaarlijks? Na een daling van minimaal tien procent? Grtjs Michael
Ik zou idd een vaste datum in je agenda zetten en je daar aan houden, de frequentie moet je laten afhangen van de grootte van je bedrag en een beetje afstellen met je transactiekosten. Of je gaat het doen zodra je de cash kan missen.
Een daling van 10% komt idd gemiddeld 1x per jaar voor.. maar het blijft moeilijk mikken en timen. “its not time’n the market but time in the market that counts)
Heeft het zin om in langetermijnsparen meer dan de €2350 die fiscaal aftrekbaar is jaarlijks te beleggen ? (denk dan aan jaarlijks €2500 a €3000)
Goh, ik denk persoonlijk dat lange termijn sparen nooit echt interessant is, zelfs niet met de aftrek. De rendementen zijn gewoon te laag, soms zelfs onder inflatie, je verliest er dus geld mee.
Als je je geld wil beschermen tegen inflatie en je wil min of meer kapitaal garantie dan bestaan daarvoor Short term investment grade coorporate bond etf’s. Verder kan ik echt alleen maar aanbevelen om gespreid in de IWDA te stappen en niet te vee op de fluctuaties focussen.
Dus … simpel gedacht als leek … lees ik dit verhelderende verhaal van je en de commentaren, bekijk de beide trackers en hun historiek, dan koop ik IMEM – IE00BKM4GZ66 (BlackRock) en IWDA – IE00B4L5Y983, beide van BlackRock in een verhouding van 20% en 80% respectievelijk en dit op geregelde basis. Ja, historiek is geen garantie, maar de kans is toch super hoog op gegarandeerd succes, niet? Sounds to easy ?
Maar die Short term investment grade coorporate bond etf’s zijn toch ook al flink gestegen ? Hoe zit het daar met het risico van dalende beurzen ?
Hangt van een aantal factoren af….
Ik heb nog een contract waarbij ik op het voorgenomen bedrag nog een gegarandeerde rentevoet van 3,75% heb. Daarenboven nog het fiscale voordeel…
Maar zelfs moest ik nu maar 0,25% gegarandeerde rente hebben, dan hangt het er van af hoe lang je nog van je pensioendatum verwijderd bent. Als je 30% terugkrijgt en je moet dat “spreiden” over nog maar tien jaar is dat nog altijd 3% extra rendement per jaar, als je wil meegaan in dat soort redenering… Hetgeen je terugkrijgt kan je eventueel beschouwen als een deel van je inlage voor de volgende storting (volgend jaar)…
© 2012 - 2022 MijnKapitaal.be
