“Moeder waarom beleggen wij” is een allusie op de titel van het boek “Moeder waarom leven wij” van Lode Zielens. Het boek lijkt op een krekel/mier verhaal waar de naarstige underdog, Netje, er finaal beter uitkomt dan haar zus, de flierefluitster Mariëtte. De analogie met beleggen zal duidelijk zijn.
Beleggen is op zijn zachtst gezegd een controversiële bezigheid. Het gros van de mensen en ook sommige politiekers staan er huiverig, ja zelfs vijandig, tegenover. Cowboyverhalen zijn schering en inslag. Mensen onthouden de sissers die faliekant afgelopen zijn en gebruiken ze om hun punt te maken dat beleggen gevaarlijk is. Ze zien niet dat die sissers slechts een marginale minderheid uitmaken.
Niet iedereen beseft dat beleggen in essentie niet meer of niet minder is dan het mede-eigenaar zijn van een bedrijf. Bedrijf waar je in gelooft, bedrijf waar je je centen aan wil toevertrouwen. Bedrijf dat met vallen en opstaan en hard werken zich een weg baant naar een hopelijk winstgevende toekomst. Alle bedrijven samen die de essentiële kern vormen van onze welvaart.
Mede door internet zijn veel afgeleide, minder directe maar oogverblindende producten (te) gemakkelijk toegankelijk geworden. Ik denk aan hefboomproducten allerhande, verpakte producten waar niet altijd duidelijk is wat er in de verpakking zit enz..
Dergelijke producten zijn verleidelijk, maar vragen kennis om ze te beheren. Kennis die dikwijls ontbreekt. In dit geval kan je die kennis ofwel zelf vergaren of je kan die “kopen” via professioneel beheerde producten zoals fondsen. De prijs die je daarvoor betaalt weegt natuurlijk op je rendement, zeker door verlies aan compounded opbrengsten op lange termijn.
We zijn in de tijd van het jaar dat mensen al eens in de spiegel kijken en zich afvragen of ze goed bezig zijn, of hun doelen realistisch zijn en of ze niet hier en daar wat moeten bijsturen, zeker in deze op zijn zachtst gezegd rare tijden.
Behalve voor de sport is er toch meestal een onderliggend “hoger” doel waarom mensen beleggen.
Financiële onafhankelijkheid is een veel gehoord doel. Eigenlijk exact hetzelfde als pensioen, alleen vooruitgeschoven in de tijd en zonder een belangrijke pijler: het wettelijk pensioen. Mij lijkt het een vrij leeg en riskant leven om op jonge leeftijd al uw reserves op te souperen, hoe royaal die ook mogen zijn. Maar goed, dat is een persoonlijke indruk. Iedereen is vrij dat na te streven natuurlijk.
Het meest gestelde doel om te beleggen is zonder twijfel “een potje voor later”. Maar wat is “later” en wat is de financiële context eens het zover is. Hier volgt wat “food for thought”.
Ik ben al wat ouder en heb daardoor heel wat belegger kilometers in de benen. Ik ben zomaar begonnen in een tijd zonder internet, Facebook, online beleggen, online bankieren enz. De enige informatiebronnen waren toen de krant (De Tijd, toen nog voluit “De Financieel Economische Tijd”), teletekst en daarvóór zelfs het voorlezen van de koersen op de toenmalige BRT 1 radio na het nieuws.
Samen met de “inlichtingen voor duivenliefhebbers” en “de waterstanden” (die geleken erg op de beurskoersen : “Waterstanden van de Rijn. Koblenz 205/ -10/ 5 schotbalken neergelaten” of zoiets) waren dat de enige “real time” informatiebronnen die er waren. Gericht aan een selecte groep maar willens nillens te beluisteren door iedereen. Als puber vroeg ik me altijd af wie, buiten de duivenmelkers dan, in al die dingen in godsnaam kon geïnteresseerd zijn..
Volgens het boekje moet ik op mijn leeftijd risico afbouwen, ja zelfs stoppen met beleggen. Je krijgt een pensioen en je hebt in de loop van de jaren een spaarpotje opgebouwd waar je mee verder kunt zegt men belerend. Toch kriebelt de microbe nog altijd. Voor de sport uiteraard, maar ik kan het simpelweg niet aanzien om de levenslang bijeen gespaarde centjes te laten aanvreten op een spaarboek als oude kranten op een zolder vol muizen. Met de leeftijd ben ik wel meer defensief gaan beleggen.
Als reden om risico af te bouwen waarschuwt men dikwijls voor de “zwarte zwaan” die misschien wel net zou overvliegen op het moment dat je je belegde centjes wil opvragen om er van te genieten. Wel, we hebben al heel wat van die beesten zien passeren recent en ik ben er nog altijd. De dotcom crisis, de subprime crisis, de corona crisis, who’s next?
Anderzijds vervaagt met de leeftijd het grote doel om te beleggen een beetje. Er is niet direct een streefdoel meer, niks moet alles mag. Dat geeft gemoedsrust en minder stress, ook wanneer weer het eens wat minder gaat. Dat geldt voor beleggen, maar eigenlijk voor zowat alles in het leven. Leeftijd brengt rust.
Crisissen hebben de eigenschap zeer snel en krachtig toe te slaan en daarna langzaam te verdampen, met in hun kielzog verliezers maar ook altijd winnaars. Telkens tijdens zo een crisis lijkt het einde van de wereld nabij. De voorspellers van beurscrashes zijn van alle tijden en krijgen altijd gelijk: vroeg of laat komt er nog één. De actuele corona crisis is niet anders. “Never waste a good crisis” zegt men niet voor niks.
Crisissen zijn ook gedroomde gelegenheden om draagvlak voor nieuwe belastingen te misbruiken. Die beginnen dan steevast met “crisisbijdrage…”. Die hebben echter de onhebbelijke eigenschap om te blijven bestaan. Ze hoppen van crisis naar crisis. Zo slepen we er nog mee van in de tijd van Martens/Dehaene. Mark my words: het zal deze keer niet anders zijn.
Gezien niet iedereen een Warren Buffet is, zou een mens eigenlijk 2 keer moeten leven. 1 keer om het te leren, de tweede keer om het te doen. Natuurlijk zijn de middelen om te beleggen enorm geëvolueerd, maar zelfs daarvan abstractie gemaakt, weet ik zeker dat ik het in een volgend leven veel beter zou aanpakken. Of ik die kans krijg weet alleen Brahma (Hindoe God) en met wat pech kom ik terug als hagedis of zo, dus nee laat maar zitten…
Maar, alle gekheid op een stokje, wat zou ik dan beter aanpakken in een volgend leven? Hier zijn wat ideetjes, enkele gestolen van oude rotten:
Een belangrijke pijler van onze latere financiële draagkracht blijft nog altijd het wettelijk pensioen. Dat pensioen is echter, ondanks onze levenslange gulle bijdragen tijdens de actieve loopbaan, geen vetpot in België. Wie al eens op MyPension is gaan loeren zal waarschijnlijk met een ontgoocheling rijker weer uitgelogd hebben. Wie enkel op dat been rust, zal zich veel moeten ontzeggen in wat men de mooiste tijd van zijn leven pleegt te noemen.
Elk normaal mens, tenzij rijk geboren, gaat in zijn leven doorheen een cyclus van inkomen uitsluitend uit arbeid naar een inkomen uitsluitend uit kapitaal, want eens op pensioen werkt men niet meer. Kapitaalsbelastingen zijn dus grotendeels belastingen op pensioen. Dat geldt natuurlijk niet voor De Marc Couckes van deze wereld, die men graag ten tonele voert, maar daarvan zijn er maar een paar. Ze zijn niet representatief voor de massa.
Dat inkomen uit kapitaal is typisch samengesteld uit 1 of meer van volgende pijlers:
Wat velen waarschijnlijk niet weten is dat het feit dat je een groepsverzekering uitgekeerd krijgt, invloed heeft op je maandelijks pensioen. De groepsverzekering wordt afgeroomd bij uitkering met een hele resem crisis en andere lasten en opcentiemen ten belope van gemakkelijk 30%, maar daarboven betaal je elke maand van je verdere leven een bijdrage. Hoe die precies berekend wordt, wordt geniepig omfloerst met de woorden “die bijdragen zijn berekend op de ontvangen brutobedragen“. Hoe langer je leeft, hoe meer je kapitaal van je groepsverzekering ongegeneerd wordt opgevreten door de fiscus. Nu, daarvoor kan je niet laten om 100 te worden toch? Je kunt het leed een klein beetje verzachten door de uitkering fiscaal gunstiger niet op te vragen aan 60 maar aan 65 (67?). De wetgeving evolueert voortdurend. Verplichte maandelijkse uitkeringen i.p.v. in 1 keer zijn ook al geopperd. Dan ben je helemaal gejost.
Niemand denkt er graag aan, maar er is niet aan te ontkomen. Onze tijd hier is eindig en je denkt beter na over het lot van zij die achterblijven vóór het te laat is.
Een domper op het genot van je met veel zweet, verstand en een beetje geluk opgebouwde reserve is toch wel de successie. Meer specifiek successie tussen partners. Je wil dat je partner, eens jij er niet meer bent, verder kan, zonder zorgen met wat je samen opgebouwd hebt. Spijtig genoeg mag de achterblijver ondanks zijn/haar verdriet, nog een fikse hap uit jullie reserve afgeven. Alleen de gezinswoning valt er buiten. Het basis tarief in rechte lijn is 3% tot 50.000€, 9% tussen 50.000 en 250.000€ en 27% vanaf 250.000€.
Dat geldt overigens niet alleen voor wie oud is. Het kan dichter bij zijn dan je denkt. Successie in rechte lijn is van toepassing op uw partner als u iets moest overkomen, ongeacht je leeftijd. Men gaat al uw bezittingen tariferen en belasten. Wat niet accuraat kan gevaloriseerd worden, wordt geschat. Leningen om successie te kunnen betalen zijn dan ook geen uitzondering.
Ik hoor mensen hier voortdurend bezig over financiële onafhankelijkheid en zo. Dat impliceert dat ze op relatief jonge leeftijd hopen een aanzienlijk vermogen op te bouwen. Vermogen als bron van inkomen dus. Maar ook vermogen dat onderwerp is van successie in voorkomend geval. Naast de menselijke ellende kan dus je financiële onafhankelijkheid een ernstige knauw krijgen!
Nog iets om ernstig over na te denken is het feit dat jij wel financieel goed onderlegd kunt zijn, maar zij die achterblijven misschien niet of veel minder. Denk na over hoe je opgebouwd vermogen dan kan beheerd en beschermd worden. Niet gemakkelijk.
De materie is ingewikkeld en optimalisatie is mogelijk, maar de “ontsnappingsroutes” worden langzaam aan afgeblokt door onze grijpgrage overheid. Dikwijls gaat optimalisatie ook ten koste van de volgende generatie erfgenamen (kinderen). Zij betalen dan alsnog de prijs. De boodschap is dat je nooit te jong bent om aan successie te denken. Hier is een simpele simulator.
We willen Guido Backers bedanken voor zijn interessante inzichten!
MijnKapitaal.be is opgericht om onze kennis en ervaring rond financiële producten te delen met jullie. Onze focus is sparen en beleggen metname spaarrekeningen, obligaties, beleggingsfondsen, aandelen en thema beleggingen.
Δ
Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.
ik ben de ongekroonde prins van microsoft excel je zal misschien geen miljard binnenhalen maar die onafhankelijkheid najagen daarvoor doe ik het
De belasting op de groepsverzekering is weinig transparant en complex. De regels veranderen ook regelmatig. Hierbij een reëel voorbeeld: opname aan 60 jaar (de verzekeraar laat je meestal geen keus, want hij wil van je centen met te hoge intrest af): RIZIV 3.55%, Solidariteitsbijdrage 2%; Bedrijfsvoorheffing 20%. Daarnaast moet je de ontvangen bedragen aangeven het jaar er op, op je belastingbrief en worden er nog eens gemeentelijke opcentiemen ingehouden (tussen 0 en 9%). Zo geraak je aan 30% en meer. Maar daar stopt het niet. In uw pensioenberekening staan die bedragen nog eens, naast uw wettelijk pensioen. Heel mysterieus staat daar bij “. Dat bij de berekening van de belasting op uw pensioen “rekening werd gehouden met deze bedragen”. Onmogelijk dus om te achterhalen hoeveel, maar je krijgt iedere maand minder pensioen omdat je een groepsverzekering hebt ontvangen, zoveel is duidelijk.
“De groepsverzekering wordt afgeroomd bij uitkering met een hele resem crisis en andere lasten en opcentiemen ten belope van gemakkelijk 30%, maar daarboven betaal je elke maand van je verdere leven een bijdrage (…)” –> dat lijkt me toch een overdreven statement… Als je een groepsverzekering als kapitaal laat uitkeren heb je géén weerkerende bijdragen meer na de initiële belasting. En die initiële belasting bedraagt ook niet “gemakkelijk 30%”… eerder iets tussen de 21% en de 26-27%.
Zie hierboven
Ik ben 47 en heb pas mijn eerste 4 ETF’s aangekocht. Wil de komende 20 jaar toch nog aan dat potje werken. Ben al jàren, met periodes, bezig om te leren hoe te beleggen en ook steeds weer gestopt. Nu “dankzij” corona heb ik er, zoals velen, eindelijk echt werk van gemaakt. Wie weet waag ik me na een tijdje ook nog wel aan aandelen, maar zover ben ik nog niet. Heb hierin nooit steun of hulp gehad, maar dankzij het online gebeuren geraak je een heel eind als je wil. Ik zeg altijd zolang ik achterom kijk en kan zeggen dat ik me kan verbeteren tgo de generaties voor me, ben ik goed bezig en een tevreden mens. Ik laat mijn zoon van 15 mee volgen en kijken, we bespreken het concept van beleggen ook. Zoals hier gezegd, dit zou ook op school gegeven moeten worden. Ik ga voor hem ook een potje opstarten…en wat een prachtige horizon krijg je dan hé??
Bedankt voor het artikel! ikzelf doe aan beleggen omwille van de volgende redenen
Hoewel beleggen zeker risico’s inhoudt, lijkt het me risicovoller om niet te beleggen 😉
Hier ook: om financiële onafhankelijkheid na te streven. Pas wanneer je tijd hebt, kan je jezelf echt leren kennen en leven volgens je eigen waarden.
Je kunt ook beleggen om “het spel” te leren beheersen en die kennis door te geven aan degenen die na jou komen.
In de jaren ’60 en ’70 (vorige eeuw) was er eigenlijk niemand die aan haar/zijn kinderen kon leren hoe je moest beleggen. Vandaag staan we véél verder en ligt die kennis binnen het bereik van de meeste mensen. Zelfs al is het voor jezelf geen must om die spreekwoordelijke appel voor de dorst opzij te leggen, dan is het wel van belang dat je je kennis doorgeeft zodat de generatie na jou er haar voordeel mee kan doen.
Veel mensen vinden dit een doel dat te ver in de toekomst ligt. Ieder stelt zijn eigen doelen.
Ik treed je volledig bij Wilfried. Bedankt voor je interessante opmerking! Leren Beleggen zou een vak op zich moeten worden in de scholen. In sommige scholen pakken ze het al wel goed aan door het organiseren van een beursspel, opzetten van een mini-onderneming, ….
Zo kunnen leerlingen op een speelse wijze leren beleggen.’Gamification’.
© 2012 - 2022 MijnKapitaal.be