Obligaties en verlopen intrest

Wie “tweedehands” obligaties koopt op de secundaire markt, komt bij de afrekening soms voor een verrassing te staan: het betaalde bedrag is hoger dan verwacht. De reden daarvoor ? Dat is de verlopen intrest.

Verlopen Intrest

Obligaties kan je altijd verkopen aan iemand anders. Je bank speelt dan tussenpartij om de verkoop te regelen. Dit heet dan de “secundaire markt“, hoewel er niet echt één globale markt is waar obligaties worden verhandeld.  In feite organiseren verschillende grote banken elk hun eigen secundaire markt. Sommige obligaties worden ook op de beurs verhandeld.

Als jij een obligatie verkoopt, dan verwacht je wel dat je de intrest krijgt voor de tijd dat je die obligatie in je bezit had. De uitgever van de obligatie zorgt daar echter niet voor.

Om dit probleem op te vangen, vraagt men aan de koper van de obligatie om die “verlopen intrest” te betalen aan de verkoper.  Heb je als koper dan teveel betaald ? Neen, en dat tonen we best aan met een voorbeeld.

Stel dat we een obligatie hebben die ieder jaar een coupon van 40 euro uitbetaalt. Halfweg deze periode besluit de eigenaar de obligatie te verkopen. Jij betaalt als koper 20 euro verlopen intrest (=50% van de coupon) en de verkoper is tevreden. Na 6 maanden krijg je uiteindelijk 40 euro op je rekening en krijg je dus die 20 euro terug. Iedereen tevreden en de intrest is netjes verdeeld volgens de tijd dat die in bezit was van verkoper en koper.

Belgische obligaties

Op de coupon van obligaties betaal je 25% roerende voorheffing. Maar de roerende voorheffing wordt enkel door de overheid afgehouden bij uitbetaling van de coupon, nooit bij tussentijdse verkoop. Maar dan zou jij als koper ook RV betalen op het deel dat je aan de verkoper hebt betaald en dat wil je natuurlijk niet.

Met een eenvoudige truc lost men dit op. Als je een Belgische obligatie koopt of verkoopt, dan wordt de verlopen intrest berekend alsof er roerende voorheffing is afgehouden. Hoewel er dus op dat ogenblik geen RV aan de overheid wordt gestort. Een voorbeeld toont aan dat dit correct werkt.

Neem opnieuw de obligatie die een bruto coupon van 40 euro uitkeert. Na een half jaar wordt de obligatie verkocht en de koper betaalt geen 20 euro maar 15 euro verlopen intrest aan de verkoper. Zes maanden later krijgt de koper 40 euro bruto en houdt de overheid 10 euro RV af. De koper krijgt dus 30 euro netto, waarvan hij dus al de helft aan de verkoper heeft betaald.

Een goocheltruc ?  Herlees dit nog eens en je zal begrijpen dat dit klopt.

Buitenlandse obligaties

In het buitenland kent men ons systeem van RV niet. Een buitenlandse verkoper verwacht dus dat je aan hem de volledige coupon vergoedt, zonder afhouding van RV. Jij betaalt echter wel RV en dat kan erg nadelig zijn.

Stel dat je een buitenlandse obligatie koopt op één maand voor de coupon van 40 euro uitgekeerd wordt.  Je betaalt dus 40 euro x 11/12 = 36,67 euro verlopen intrest. Een maand later krijg je de coupon van 40 euro – 25%RV = 30 euro. Je hebt dus een verlies van bijna 7 euro.

Buitenlandse obligaties koopt je dus best vlak na de uitbetaling van de coupon, of in de eerste maanden nadien.  Hoe langer je wacht, hoe minder interessant de aankoop wordt.