Successieplanning omvat het plannen van je nalatenschap voor de toekomst. Als je jouw nalatenschap zelf in handen wil nemen en/of de erfbelasting wil beperken, moet je aan successieplanning doen.
Successieplanning heeft een burgerrechtelijk en een fiscaal luik.
Een goede successieplanning zoekt een compromis tussen bescherming en besparing. Je mag je ook niet blindstaren op het vermijden van erfbelasting.
Je moet vooral nagaan wie je wil dat je bezittingen na je overlijden zullen ontvangen. Mensen beperken zich bij successieplanning te vaak tot het fiscaal voordeel maar dat kan gevaarlijk zijn. Naast fiscale en financiële factoren spelen ook familiale en psychologische aspecten een belangrijke rol bij zijn successieplanning. Vaak is het niet eenvoudig om te weten waar je prioriteit moet aan geven.
Steeds vaker gaan mensen niet akkoord met hoe hun nalatenschap wordt verdeeld na hun overlijden. Als je niets onderneemt gelden de regels van het wettelijk erfrecht. De wet bepaalt hoe je vermogen zal verdeeld worden onder je wettelijke erfgenamen. Meer en meer mensen willen zelf de verdeling van hun bezittingen na hun overlijden in handen nemen of willen het wettelijk erfrecht bijsturen.
De wettelijke regels hebben doorheen de jaren niet altijd de maatschappelijke evoluties gevolgd of hinken sterk achterop. Er wordt te weinig rekening gehouden met de huidige maatschappelijke realiteit van intermenselijke relaties. Denk maar aan samenwonenden, kinderloze koppels, cohousing, stief- of pluskinderen, singles, nieuw samengestelde gezinnen, latrelaties, holebi-gezinnen… Zij maken zich misschien zorgen over de bestemming van hun vermogen bij hun overlijden.
Een oplossing binnen het wettelijk erfrecht wordt niet altijd gevonden omdat dit vooral gebaseerd is op traditionele gezinssituaties waarbij men gehuwd is en kinderen heeft. Vooral nieuw samengestelde gezinnen verwachten conflicten bij de verdeling van hun erfenis. Relaties zijn niet meer zo hecht als vroeger. De familiale solidariteit wordt minder belangrijk in onze samenleving en het levenspad van mensen is veel complexer dan vroeger. Meer dan vroeger moeten mensen zichzelf en hun naasten beschermen. Dit kunnen ze doen aan de hand van successieplanning.
Successieplanning is niet louter het voorrecht van grote vermogens en beperkt zich niet tot mensen die een uitgebreid vastgoedpatrimonium hebben of heel veel beleggingen.
Successieplanning is iets waar de meeste mensen zich niet zo graag mee bezig houden. Nadenken over wat er zal gebeuren met je bezittingen na je overlijden is niet altijd de meest aangename gedachte. Maar het taboe rond het plannen van zijn nalatenschap verdwijnt.
Wie een heel leven lang hard heeft gewerkt, verdient het om van een zalige oude dag te genieten. Daarom is het belangrijk om het onderwerp bespreekbaar te maken en nu al eens rustig na te denken over je successieplanning. Het is opvallend dat ook de jongere generatie steeds vaker wakker ligt van haar erfenis. Iedere belangrijke stap in het leven, zoals samenwonen, trouwen, een huis kopen, kinderen, een zaak starten…, heeft impact op de verdeling van het vermogen.
Successieplanning is niet iets waar je enkel op oudere leeftijd moet bij stilstaan. Je kan plots overlijden. Daarom moet je je de vraag durven stellen wat er met je vermogen zou gebeuren als je morgen er niet meer bent. Belangrijk is dat je successieplanning niet te lang uitstelt.
Je mag niet wachten tot je heel erg ziek of dement bent, want dan is het te laat. Aan de andere kant moet je zich ook de vraag stellen wat er zal gebeuren als je nog heel lang leeft. Heb je voldoende spaargeld om na je pensioen je levensstandaard te kunnen behouden als je heel oud zou worden? Wat als je zorgbehoevend wordt? Heb je voldoende spaarmiddelen om de zorgkosten te financieren? Successieplanning betekent ook dat je niet teveel mag wegschenken, zeker in een periode waar er nog amper intresten zijn op de spaarrekeningen. De angst om niet meer rond te komen leeft bij veel mensen. Je mag enkel wegschenken wat je absoluut niet meer nodig hebt. Als er voldoende andere inkomsten zijn zoals pensioen en huurinkomsten, is kapitaal minder belangrijk.
Met een goed plan weet je tijdens je leven perfect hoe je nalatenschap zal verdeeld worden en vermijd je dat je erfgenamen te hoge erfbelasting zullen moeten betalen. Je moet bij successieplanning open kaart spelen zodat moeilijkheden en discussies met familie en erfgenamen vermeden worden. Door op voorhand alles goed te plannen vermijd je deze problemen. Planning betekent dat je ook rekening houdt met de gevoeligheden binnen de familie. Erfeniskwesties leiden vaak tot hoogoplopende ruzies of zelfs een definitieve breuk met familieleden.
Het loont zeker de moeite om tijd vrij te maken om aan successieplanning te doen. Je staat even stil en denkt na wie je wil beschermen na je overlijden.
Met een goed plan neem je je nalatenschap zelf in handen en beslis je zelf hoe je vermogen zal verdeeld worden. Bovendien kan een goed successieplan voor een aanzienlijke besparing op de erfbelasting zorgen voor je erfgenamen en conflicten tussen toekomstige erfgenamen vermijden.
Een goed opgebouwd successieplan is een win-winsituatie voor jezelf en je erfgenamen. Je kan beter tijdig beginnen nadenken over je nalatenschap. Complexiteit is geen garantie voor efficiëntie. Met enkele eenvoudige technieken die niet noodzakelijk veel geld kosten kan je op het vlak van successieplanning al heel ver komen.
Doen jullie al aan successieplanning? Wat zijn jullie ervaringen?
Bart Chiau is professor aan UGent, senior expert bij NN insurance en trainer in de financiële sector. Hij is tevens auteur van diverse professionele uitgaven i.v.m. Successieplanning en Trouwen of Samenwonen en verzekeringen. Meer informatie over zijn werk en boeken kan je in de link hierboven terugvinden.
Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.
Om er kort op verder te gaan, ook “trouwen met een trouwboek” ofte, trouwen met Huwelijkscontract is hier aan gelinkt. Zeker indien je – om de link wat korter aan te halen – belegt met geld dat verdient is tijdens het huwelijk.
Successieplanning is mijn ogen nauw verbonden aan beleggen (en andere activiteiten die vermogensopbouw gerelateerd zijn). Het is de verlenging in de tijd van wat er naar eigen voorkeur gebeurd met hetgeen je opgebouwd hebt, voor mocht je hetzij onverwacht eerder heengaan of juist voor als het wel in de lijn der verwachtingen ligt.. Dat gezegd zijnde, ik denk dat “jonge mensen” (in de vullen naar eigen aanvoelen 🙂 ) voornamelijk het onverwachte in het achterhoofd moeten houden bij successieplanning en best als reden aannemen om het iets te regelen. Juist zoals je de beurs niet kan timen, zo kan je spijtig genoeg ook dit niet timen. Dit staat niet gebeiteld in steen en kan veranderen door verloop van de tijd, maar iets plannen staat voor een zekere ontzorging. Om de vraag te beantwoorden. Hoewel nog geen concrete stappen ondernomen op papier, wel reeds in het achterhoofd de acties die gepland zijn of reeds ondernomen zijn.
© 2012 - 2020 MijnKapitaal.be
