Trackers en indexbeleggen (1)

Verschillende recente onderzoeken wijzen uit dat de meeste fondsen hun index niet weten te verslaan. Maar wat is zo’n index nu precies? En waarom is het verslaan van de index van belang ? En hoe kan je in een index beleggen?

Wat is een index?

Twee indexen ken je ongetwijfeld al: de Bel20 en de Euro Stoxx-50. Het zijn mandjes van resp. de belangrijkste 20 Belgische en 50 Europese aandelen.
Een index vertegenwoordigt dus een bepaalde markt, en zal niet zo vaak in samenstelling wijzigen.  Uit de evolutie van de koers van een bepaalde index kan je aflezen hoe die markt evolueert. Je hebt indexen op aandelen, obligaties, regio’s, grondstoffen enz…

De index verslaan, of net niet ?

Fondsen vergelijken zich graag met indexen. Op Morningstar zal je op de grafieken niet enkel de evolutie van het fonds zien, maar ook de koers van de index.

We nemen als educatief voorbeeld het Rorento obligatiefonds:

De rode curve is de evolutie van het fonds, de groene curve vertegenwoordigt de index en de oranje curve is de gemiddelde prestatie van alle fondsen binnen deze categorie.

In dit voorbeeld zie je overduidelijk dat het fonds het veel slechter doet dan zijn index. Dit wordt bevestigd indien je naar de cijfers gaat zien op de Morningstar rendementstab. Je ziet ook dat dit fonds ietsje slechter presteert dan zijn gemiddelde soortgenoot. In dit geval was het dus beter om gewoon in de index zelf te investeren.

Is het verslaan van de index nu de heilige graal ? Op zich niet, want een fonds dat de index verslaat, waarbij de index zelf de dieperik ingaat, zal nog altijd verlies optekenen. En fondsen kiezen zelf hun index, en veranderen die soms ‘a la carte’ als dat hen beter uitkomt.

Maar vergelijken met de index kan niettemin één van de (negatieve) filters zijn bij selectie van een fonds. Elimineer fondsen uit je keuzelijstje indien die systematisch slechter presteren dan hun index.

De meeste fondsen presteren slechter dan de index.

Verschillende onderzoeken hebben het al bewezen: de meeste fondsen slagen er op lange termijn niet in om hun index te verslaan.

Recent onderzoek van 1300 wereldwijde aandelenfondsen door Morningstar, wees uit dat slechts 26% van die fondsen hun benchmark wisten te verslaan over de periode 2001-2011.

Een ander onderzoek van Lipper geeft gelijkaardige resultaten voor de hele Europese fondsenmarkt. Slechts 39% van de aandelenfondsen wist hun benchmark te verslaan over een periode van 10 jaar. Voor obligatiefondsen zijn de cijfers nog lager: slechts 17% verslaat de index.

Kijken we naar EURO en US obligatiefondsen, dan zijn de cijfers ronduit dramatisch: slechts 6% weet de index op lange termijn te verslaan !

En in feite zijn de cijfers nog veel slechter. Jaarlijks worden er duizenden fondsen op de markt gebracht. Er verdwijnen evengoed duizenden barslechte fondsen van de markt. De meest slechte fondsen halen dus de statistieken niet, want ze verdwijnen voor hun tiende verjaardag. De onderzoekscijfers zijn dus veel te positief.

Het is een beetje een beredeneerde gok, maar ik durf te stellen dat minstens 80% tot 90% van alle beleggingsfondsen op de markt op lange termijn hun index niet verslaat. En dus in feite geen bestaansreden hebben in de portefeuille van de doorsnee belegger.

Indexbeleggen

Ofwel ga je dus op zoek naar die zeldzame fondsen die systematisch goed presteren, zoals collega-blogger Al Fonds. Maar die zoektocht is moeilijk en de resultaten geven geen garanties voor de toekomst. Een fonds dat de afgelopen 10 jaar goed presteerde, zal dit niet noodzakelijk de komende 10 jaar opnieuw doen.

“Als je dan toch zo weinig kans maakt dat je fonds over langere periode beter presteert dan de index, waarom dan moeite doen en niet direct in zo’n index beleggen?”, hoor ik je al zeggen. Dat is nu de reden waarom indexfondsen en trackers zo’n succes kennen. Je zal het in dat geval niet beter doen dan de markt, maar zeker niet slechter dan het doorsnee fonds.

Vooral voor obligatiefondsen lijkt indexbeleggen dus een heel aantrekkelijk alternatief.

Hoe in een index beleggen?

Indexfondsen, trackers of ETF’s zijn middelen om in een index te beleggen. Wat de verschillen zijn, en hoe je een tracker kan gebruiken binnen een gespreide beleggingsportefeuille, bespreken we in een volgend artikel.