Obligaties aankopen – praktische info

Hoe en waar kan je nu best obligaties aankopen? Waar kom ik te weten of er nieuwe obligatie uitgiftes zijn? En hoe beoordeel je een obligatie ?

Waar vind je informatie over obligaties?

Nieuwe Belgische obligaties worden meestal in de pers aangekondigd. Helaas zijn de gouden tijden van obligatie uitgiftes voor particulieren voorbij en gebeurt het nog zelden dat er nieuwe obligaties op de markt verschijnen. Als je dus individuele obligaties wil kopen, ben je meestal aangewezen op buitenlandse obligaties of obligaties op de secundaire markt.

We krijgen soms wel de vraag of er op het internet een lijst bestaat met alle lopende obligaties. Zo’n lijst bestaat echter niet. Je bent dus aangewezen op het (beperkte) aanbod van je bank, iets wat meestal niet openbaar raadpleegbaar is.

Hoe obligaties aankopen

Een obligatie koop je aan door een order te plaatsen via je bank of broker. Voor Belgische uitgiftes is het een goed idee om dit te doen bij aanvang van de werkdag waarop de obligatie uitgegeven wordt. Anders loop je de obligatie gegarandeerd mis.

Een obligatie heeft meestal een waarde van 1.000 euro “per stuk”, dit heet dan de nominale waarde. Je koopt dus in veelvouden van 1000 euro. Vaak vraagt men bij aankoop van de obligatie een soort aankoopkost, bvb. 1,5%. Je betaalt dan 101,5% voor de aankoop, of 1015 euro per stuk. Dit heet dan de uitgifteprijs.

Op het einde van de looptijd krijg je altijd het nominaal bedrag van 1.000 euro terug.

De secundaire markt van obligaties

Oudere obligaties worden ook verhandeld via de banken, je koop de obligatie dan aan van iemand die de obligatie wil verkopen. De bank zal daar echter een commissie voor aanrekenen, dus ga altijd goed na hoeveel dat kost.

De prijs die je voor een obligatie betaalt, hangt in essentie af van vraag en aanbod.

Stel dat de uitgever van de obligatie in moeilijkheden zit, dan men niet bereid zijn om het volle bedrag te betalen, maar bvb. slechts 900 euro. De obligatie noteert dan aan een koers van 90%, dat heet dan onder pari.

Stel dat de marktrente sterk gedaald is, dan zal een obligatie met een hoge coupon heel erg gegeerd zijn. Misschien wil men (bv.) 108% betalen, dit heet dan boven pari.

Wie anno 2018 nog oudere obligaties wil kopen met hoge coupons, zal stevig betalen om die obligatie te kunnen kopen. Je moet dus erg oppassen. Misschien krijg je dan een mooie jaarlijkse coupon, maar door je hoge aankoopprijs is je werkelijke rendement veel lager.

 

Stel bijvoorbeeld dat je een obligatie koopt met een coupon van 4% aan kostprijs van 106%, en je weet dat die obligatie nog 2 jaar loopt. Je krijgt dan nog 2 coupons van 4% bruto of 2 x 2,8% netto = 5,6%. Je hebt echter 6% “extra” betaald bij aankoop van de obligatie, en lijdt dus een effectief verlies.

Als je denkt dat dit een fictief voorbeeld is, dan denk je verkeerd. Heel wat obligaties op de secundaire markt hebben een effectief rendement dat enorm klein is en in sommige gevallen zelfs negatief. Enkel kijken naar de waarde van de coupon kan dus erg misleidend zijn.

Hoe je het zgn. restrendement precies uitrekent, komt aan bod in een later artikel van deze cursus.

Een order voor een obligatie plaatsen

Om een obligatie op de secundaire markt te kopen, moet je steeds het nominaal bedrag vermelden, dus veelvouden van 1.000. Je afrekening zal echter rekening houden met de koers. Is die 108% dan betaal je 1080 euro.

Je zal ook steeds de verlopen intrest betalen. De verkoper wil immers een stukje van de coupon krijgen voor de periode van het jaar die hij de obligatie heeft in bezit gehad.

Ten slotte zal je bank ook een transactiekost aanrekenen voor je order.

De uiteindelijke afrekening kan dus nog een stukje hoger zijn dan je had verwacht.

Opletten voor de verborgen onkosten

Of je nu intekent op een primaire obligatie-uitgifte of via de secundaire markt, het blijft erg oppassen met verborgen kosten. Omdat de rendementen van obligaties meestal erg laag zijn, kunnen zelfs kleine kosten, zoals een bewaarloon, een enorm effect hebben op je rendement.

Dit wordt uitgelegd in het artikel beleggen in obligaties: pas op voor de onkosten.

Beoordeling van een obligatie

Obligaties zijn niet risicoloos. Bedrijfsobligaties dragen een risico op faillissement van de uitgever. Bij het beoordelen van een obligaties, kijken we dus niet enkel naar het rendement maar ook naar dat risico.

Is de obligatie uitgegeven door een bedrijf met een iets lagere kredietwaardigheid, dan verwacht je ook een hoger rendement als vergoeding voor het extra risico. Maar te hoge rendementen zijn ook verdacht. Als men je vandaag de dag een rendement van bvb. 5% of meer belooft, dan wijst dit op een enorm hoog risico. Vooral afblijven!

Elders op deze website lees je concrete beoordelingen van obligaties in het verleden. Zo leer je hoe je het risico afweegt tegenover het rendement.