Tak21: kapitaalbescherming en kosten

Een tak21 product biedt kapitaalbescherming, zijn broertje de tak23 beleggingsverzekering in principe niet. Die kapitaalbescherming geldt voor het kapitaal en de verworven intresten. Dit is één van de sterke punten van de tak21.

Die kapitaalbescherming is echter niet absoluut, want tijdens de eerste 8 jaar van het contract zijn er soms grote kosten en onverwachte vergoedingen indien je het kapitaal terug opneemt.

Roererende voorheffing

Het is wellicht de meest gestelde vraag rond de tak21 verzekering: vanaf wanneer is ze vrijgesteld van roerende voorheffing ?

Om alle onduidelijkheid voor eens en altijd weg te nemen: een tak21 contract is vrijgesteld van RV na de 8ste verjaardag van het contract. Het tijdstip waarop je bedragen hebt bijgestort is dus van geen tel, het volledige bedrag is vrijgesteld vanaf de 8ste verjaardag van het contract.

Bij vroegtijdige opname betaal je wel RV. En die RV wordt op een speciale manier berekend, nl. op basis van een fictief rendement van 4,75%. Een klein voorbeeld maakt dit duidelijk.

Jan stort 50.000 euro in een tak21. Na 7 jaar vraagt hij het kapitaal terug op. Hoeveel RV zal hij betalen ? Als je 50.000 euro tegen 4,75% zou laten renderen, heb je na 7 jaar 69.190 euro. Op die 19.190 euro betaal je dan 21% RV, of een goede 4.000 euro. Dit is dus een kost van 8% t.o.v. het kapitaal (in dit voorbeeld).

Merk op dat de meeste tak21 producten tegenwoordig minder van 4,75% opbrengen, je wordt dus unfair belast met het hoge fictieve rendement.

De uitstapkosten

Veel spaarverzekeringen rekenen uitstapkosten aan tijdens de eerste 8 jaar van het contract. De specifieke voorwaarden variëren sterk van product tot product, lees dus altijd goed de infofiche na. De kosten nemen meestal ieder jaar af, maar bedragen in het begin van het contract soms wel 5%.

De conjuncturele vergoeding

In tegenstelling tot de uitstapkosten, is de conjuncturele vergoeding minder goed gekend bij de belegger. In de infofiches staat er vaak een raadselachtige zin, in de aard van “een conjuncturele vergoeding kan worden toegepast”. Dit zonder uit te leggen wat dit nu precies betekent. Toch kan de conjuncturele vergoeding onverwacht een flink stuk kapitaal opsouperen bij opname van je kapitaal.

Wat is nu die raadselachtige conjuncturele vergoeding?

Tak21 producten investeren een flink deel in obligaties, en gedragen zich dus voor een stuk als obligatiefondsen. Wie het artikel over obligatiefondsen en rente gelezen heeft, weet dat obligatiefondsen in waarde dalen indien de rente stijgt. Ook de tak21 belegging ontsnapt niet aan deze logica.

Indien je dus je kapitaal opvraagt op een ogenblik dat de rente gestegen is, zou de verzekeraar verlies lijden. De verzekeraar moet de onderliggende obligaties immers verkopen (met verlies) om je te kunnen uitbetalen. Daarom zal hij een deel van het kapitaal afhouden, om dit verlies te compenseren. Dit is dan de conjuncturele vergoeding.

De exacte berekening van die conjuncturele vergoeding wordt spijtig genoeg zeer zelden in de infofiche meegedeeld.

Dit alles heeft dus één belangrijke consequentie: wie nu in een tak21 instapt aan de huidige, historisch lage rentes, loopt dus een grote kans dat hij in de toekomst een conjuncturele vergoeding moet betalen bij vroegtijdige opname. De rentevoeten zullen immers niet voorgoed zo laag blijven.

Ten slotte merken we op dat tak21 producten die deels in aandelen beleggen ook een conjuncturele vergoeding kunnen opleggen als de aandelenmarkten sterk gedaald zijn.

Conclusie

Tak21 producten bieden kapitaalbescherming, maar deze is niet absoluut.  Uitstapkosten en de conjuncturele vergoeding kunnen een flink stuk kapitaal opsouperen indien je een opvraging doet in de loop van de eerste 8 jaar. Daar komt dan nog eens de roerende voorheffing boven op.

De 100% kapitaalbescherming bestaat dus pas na de 8ste verjaardag van je contract. Beleg dus nooit geld in een tak21 dat je niet 8 jaar kan missen.