Barometer van politieke risico’s in Europa in 2019 – deel 2

Ondanks de relatief bescheiden politieke agenda in Europa, zullen de dreigingen en spanningen van de voorbije vijf jaar waarschijnlijk een verstorend en economisch ingrijpend effect hebben in 2019. De toekomst van de Europese politiek – en dus haar economie – is moeilijk te voorspellen. Hieronder volgt deel 2 van de barometer van Michael Browne, Portfolio Manager bij Martin Currie. We bespreken hier de landen Griekenland, Polen, Hongarije, Portugal en Ierland.

Griekenland – Risico voor de Europese stabiliteit: 5

De Grieken lijken af te stevenen op een verkiezing midden in de zomer en alle peilingen wijzen in de richting van Nieuwe Democratie, een liberaal-conservatieve partij die het zal overnemen van premier Alexis Tsipras en zijn Syriza-partij. Dit zal onvermijdelijk leiden tot een meer nationalistische gezinde regering, maar die ook meer in lijn ligt van de fiscale eisen van de EU. Het risico van Griekenland is dus lager dan het lange tijd is geweest.

Polen, Hongarije en Portugal – Risico voor de Europese stabiliteit: 1

Toonbeelden van stabiliteit om heel verschillende redenen. Deze landen zouden heel goed kunnen dienstdoen als template voor andere landen in tijden van herstel. Kies je dan voor het populisme en nationalisme uit Centraal-Europa of het gematigde socialisme van Portugal? Individueel vormen ze geen risico, maar eventueel wel als grotere economieën deze landen gaan kopiëren.

Europese Unie – Risico voor de Europese stabiliteit: 7

Het lijkt vreemd om de bureaucraten uit Brussel in de schijnwerpers te plaatsen, maar in dit politieke vacuüm is het wel logisch. Daarnaast zullen Mario Draghi, Jean-Claude Juncker en Donald Tusk, respectievelijk voorzitter van de Europese Centrale Bank, de Europese Commissie en de Raad van Ministers van de EU, dit jaar allemaal plaats moeten maken en stijgen de kansen op politieke uitschuivers. Komt er een parlement met veel eurosceptische parlementariërs gekozen door protestgedreven kiezers, dan krijg je een reëel risico op instabiliteit tijdens een periode van
economische zwakte. Moet een Italiaanse reddingsoperatie in elkaar worden geflanst, dan is er een gebrek aan bereidheid, samenwerking en leiderschap in die instellingen die antwoorden moeten vinden.

Ierland – Risico voor de Europese stabiliteit: 5

Voor Ierland zijn er drie hoofdthema’s: de houding van de Ierse regering tegenover de Noord-Ierse grens, de zwakte van de huidige regering en de intentie van de EU om de lage vennootschapsbelastingen aan te pakken. We hebben gemerkt dat de huidige regering alle krediet is kwijtgespeeld door gebruik te maken van haar veto over de grens, wat de aanzet was voor een ernstige recessie en een negatieve respons van de EU, die de gunstige vennootschapsbelasting wel eens zou kunnen afvoeren. Dit zou op zijn beurt kunnen leiden tot een onstabieler en economisch zwakker Ierland, dat nog steeds een van de hoogste schuldquotes in de EU heeft. Een klein land dat in het middelpunt staat van de brexit en de kansen en risico’s die ermee gepaard gaan.

Impact voor beleggers

In 2018 bleven we voorzichtig ten aanzien van de Europese markten, nadat ze een hoogtepunt bereikten in januari. Elk signaal van een positief momentum werd al snel onderuitgehaald door de
Italiaanse recessie, de Franse politieke crisis, de Chinese groeivertraging en de lopende brexitonderhandelingen. Onze eigen macromatrix is sinds het najaar van 2018 heel pessimistisch en blijft de beste indicator van een aanhoudende economische malaise. De politieke spanningen komen niet uit de lucht vallen, aangezien Europa zich niet volledig heeft hersteld sinds 2008. Europa bleek dan wel in staat het hoofd te bieden aan de ineenstorting van Ierland en Griekenland door strenge bezuinigingsmaatregelen op te leggen, maar dat recept zal elders niet werken. De omvang en het blijvende karakter van de politieke verandering luiden nu een nieuw tijdperk in: verandering is vaak een goede zaak, maar is ook onvoorspelbaar en de radicale aard van een populistische,
nationalistische, socialistische en protectionistische politieke klasse die de neus aan het venster steekt, is zeer verontrustend voor zowel beleggers als bedrijven. Als long-/short-beleggers blijven we voorzichtig en nemen we geen risico’s met betrekking tot Europese aandelen totdat deze periode van economische vertraging en misschien wel een recessie in combinatie met politieke onrust voorbij is.