Reynders taks of meerwaardebelasting op fondsen

Wie denkt dat we in België geen meerwaardebelasting kennen, denkt verkeerd. Reeds in 2006 voerde men een heffing op meerwaarden in. Deze taks werd in het leven geroepen door toenmalig minister van Financiën Didier Reynders, vandaar dat de naam Reynders taks bleef plakken.

Het is een meerwaardebelasting op obligatiefondsen en gemengde fondsen.

Maar hoe wordt die meerwaardetaks nu precies berekend? We zochten dit uit, en kwamen tot de conclusie dat niet iedere bank dit op dezelfde manier doet. En dat is misschien wel van belang voor iedere mixfondsbelegger.

Update juni 2018: dit artikel verscheen voor het eerst in april 2017. Anderhalf jaar later kijken we wat er veranderd is.  Aangepaste delen staan in een kleurtje.

Taks op Obligatiefondsen

Voor obligatiefondsen is de berekening van de meerwaardebelasting vrij eenvoudig. Bij verkoop van het fonds berekent men de (eindwaarde – beginwaarde). Op dit verschil past men een heffing van 30% toe.

Merk op dat het niet uitmaakt of dit nu een kapitalisatie- of distributiefonds betreft. In beide gevallen wordt de meerwaardeheffing toegepast.

Taks op Aandelenfondsen

Op aandelenfondsen wordt nooit een meerwaardebelasting toegepast.

Taks op Mixfondsen

Mixfondsen bevatten zowel aandelen als obligaties. Hier blijft dezelfde regel van toepassing: de meerwaardebelasting wordt enkel toegepast op het obligatie- en cash gedeelte en niet op het aandelengedeelte. Fondsen met meer dan 90% aandelen zijn helemaal niet onderhevig aan de belasting.

Om de heffing te berekenen zijn er verschillende mogelijkheden:

1. de fondsbeheerder houdt de evolutie van het obligatiegedeelte afzonderlijk bij in de zgn. TIS waarden. TIS staat voor Taxable Income per Share, maar dat mag je direct weer vergeten. Denk alsof de fondsbeheerder een soort afzonderlijke fondskoers bijhoudt voor het obligatiestuk van het fonds. Op die manier kan je perfect de meerwaarde berekenen zoals bij een zuiver obligatiefonds.
2. Indien de fondsbeheerder geen TIS waardes ter beschikking stelt, valt men terug op een alternatieve berekening op basis van het percentage vastrentende waarden (de zgn. “Fall-Back” methode). Bij verkoop berekent men eerst de totale meerwaarde van je fonds (dus verkoopprijs – aankoopprijs). Dan kijkt men naar het percentage aandelen/obligaties in het fonds. Stel dat een mixfonds 45% obligaties bevat, dan past men de 30% meerwaardeheffing toe op 45% van de totale meerwaarde.
3. Indien de verhouding aandelen/obligaties niet gekend is, dan ben je pas gejost. Men past de 30% meerwaardeheffing toe op de volledige meerwaarde.

We hebben de wetteksten terzake grondig bestudeerd en kwamen tot een duidelijke conclusie: banken zijn verplicht om bovenstaande punten van boven naar beneden af te lopen. Ze mogen dus niet de fall-back methode toepassen indien de fondsbeheerder TIS waarden beschikbaar stelt.

Welke fondsen kennen een TIS waarde?

Met dank aan Keytrade Bank kwamen we te weten dat alle mixfondsen uit onze Mixer en Flexer een TIS waarde kennen.

Probeer die niet terug te vinden op het internet, dat is meestal hopeloos. Vaak is dat betalende informatie bij gespecialiseerde dataleveranciers.

TIS waarden zijn niet zo zeldzaam als ik eerst dacht. Bij Keytrade zijn er bijvoorbeeld 650 fondsen gekend met een TISbe en +1.800 met een TISeu.

Nu vraag je je ongetwijfeld af wat het verschil is tussen beiden. De TISbe houdt rekening met de meer- en minwaarde op het obligatair gedeelte en de ontvangen intresten. De TISeu doet dit niet. Het aantal fondsen dat rekening houdt met de specifieke Belgische situatie is dus wel beperkter.

De ene bank is de andere niet…

We contacteerden verschillende banken, en kwamen tot de conclusie dat niet iedere bank de heffing op dezelfde manier toepast.

Bij Keytrade Bank past men voor mixfondsen de berekening op basis van TIS waarden toe, tenzij die niet beschikbaar zijn. Ook bij Deutsche Bank hanteert met eerst een berekening met TIS waarden, en gebruikt men enkel de Fallback methode indien deze niet beschikbaar zijn.

Rabobank.be liet destijds weten dat ze de fall-back methode toepassen. Intussen in Rabobank.be gestopt met het verdelen van fondsen omdat het voor hen niet meer rendabel was om zich aan de steeds veranderende wetgeving aan te passen. 

MeDirect liet ons in 2017 weten dat ze altijd de Fall-Back methode toepasten voor alle fondsen. Dit is erg nadelig voor de belegger. Sinds 2 juli 2018 past MeDirect wel de TIS berekening toe voor fondsen waarvoor die beschikbaar zijn. Net zoals alle andere banken dus.

Een aanpassing die echt noodzakelijk was…

Dat sommige banken altijd de fall-back methode hanteerden, wekte een grote storm van protest bij onze lezers op.  En terecht, want die rekenwijze was vaak erg nadelig voor de belegger.

Voor zover we weten, passen alle Belgische banken dit nu correct toe en kunnen we dit hoofdstuk afsluiten.

Met buitenlandse brokers blijft het wel oppassen, want die houden meestal de Reynderstaks helemaal niet in. Gezien het onmogelijk is om dit zelf via je belastingaangifte te regulariseren, ben je bij zo’n buitenlandse broker nooit fiscaal in orde indien de Reynderstaks van toepassing is.

@RoboKat_MK (Carl De Ridder)