De maskers vallen af…

Volgens Olivier de Berranger, Directeur activabeheer bij La Financière de l’Echiquier, vallen de maskers af.

De vier voorbije jaren waren de grootste kopers van Amerikaanse aandelen de Amerikaanse bedrijven zelf. Maar de kans is groot dat die inkoop van eigen aandelen volgend jaar fors vermindert. Dat voorspelt weinig goeds.

Na twee volatiele maanden lijkt wat tot aan het begin van de herfst voor beleggers een goed jaar beloofde te worden, in mineur te zullen eindigen. Tussen 20 september en 20 november kregen de grote indices rake klappen: de MSCI World verloor 9,6%, de MSCI Europe 7,5% en de NASDAQ 13,6% (telkens in lokale valuta). Voor de technologiereuzen oogde het plaatje zelfs nog somberder: APPLE koerste 19,3% lager, FACEBOOK ging 20,2% achteruit en AMAZON gaf 23,1% prijs. Veranderen beleggers gewoon het geweer van schouder en doen ze hun dure activa eindelijk van de hand om over te stappen op waardeaandelen? Tot op zekere hoogte wel. Maar er is meer aan de hand. De terugval houdt ook verband met de kwetsbaarheid van de Amerikaanse markt, die zijn stijging van de afgelopen jaren deels te danken heeft aan een fenomeen waarin ook de technologiebedrijven zich niet onbetuigd hebben gelaten: de inkoop van eigen aandelen.

Alle buitenlandse beleggers samen kochten er in die periode bijna tweemaal minder! Eigen aandelen inkopen, wat in Europa zelden wordt gedaan, is op de Amerikaanse markt schering en inslag en vormt er geen negatief signaal. In een land met minder hoge dividenden (2,1% voor de S&P 500, 4% voor de MSCI Europe) biedt het aandeelhouders een bijkomende beloning, die bovendien kan worden herbelegd en zo de economie verder kan aanzwengelen.

Toch doen de ontwikkelingen van de afgelopen jaren enkele vragen rijzen. In het verleden waren periodes met dalende bedrijfsinvesteringen en stijgende schulden tijden van crisis. Tussen 2014 en 2016 trad dat fenomeen echter op in een periode van economische groei. Tegelijk kochten bedrijven op ongeziene schaal eigen aandelen in. Het één houdt niet noodzakelijkerwijs 100% verband met het ander, maar het staat vast dat Amerikaanse bedrijven ten dele schulden hebben gemaakt om de inkoop van eigen aandelen te financieren. Na 2016 namen ze wat gas terug, maar in 2018 ging het opnieuw in volle vaart vooruit. De belastinghervorming van Donald Trump liet hen immers toe om liquide middelen uit het buitenland terug te halen.

Eind dit jaar verdwijnt die mogelijkheid echter en zullen bedrijven er dus geen gebruik meer van kunnen maken om de inkoop van eigen aandelen te financieren. Bovendien is de schuldgraad van bedrijven, uitgedrukt als percentage van de toegevoegde waarde, gestegen tot het hoogste niveau in 20 jaar. Nog meer schulden maken wordt dus moeilijk, zeker nu door de stijgende rente op de bedrijfsobligatiemarkt een zeepbel dreigt te ontstaan die rampzalig kan uitpakken als de economie vertraagt. De kans is dus groot dat de inkoop van eigen aandelen volgend jaar fors vermindert. Ondanks de recente correctie is de Amerikaanse markt daarenboven nog steeds erg hoog gewaardeerd. Het wegvallen van een belangrijke koper voorspelt dan ook weinig goeds.