Represailles

De oplopende spanningen tussen de Verenigde Staten en Iran zorgden begin dit jaar voor een opstoot van volatiliteit op de markten.

Een eerste gevolg was dat de olieprijs naar $ 70 schoot, wat geen goed nieuws is voor de consumenten in ontwikkelde landen. Logischerwijze ging er in deze periode van stijgende olieprijzen bijzondere aandacht uit naar petroleumwaarden. Goud brak door de grens van $ 1.600 (het hoogste niveau sinds 2013), wat de bezorgdheid over de internationale situatie weerspiegelt. De belangstelling voor het edelmetaal is sinds vorige zomer onophoudelijk toegenomen: de politieke en economische bezorgdheden, de muntontwaarding in een ultra-expansionistisch monetair systeem en de systemische klimaatrisico’s dragen eveneens bij tot deze risicoafkeer.

In deze onzekere context zouden de meest stoutmoedige beleggers geneigd kunnen zijn om marktinzinkingen te kopen na een jaar van glansprestaties. De positieve reactie van de aandelenmarkten na de Iraanse tegenactie was daar een uiting van zegt DNCA. Om ons een idee te vormen van de gevolgen van de geopolitieke strubbelingen, verwijzen we naar een studie van SunTrust die onlangs in de Wall Street Journal verscheen. Daaruit blijkt dat spanningen in het Midden-Oosten altijd gepaard gaan met beursdalingen op korte termijn, maar dat de impact van voorbijgaande aard kan blijven. Na de Iraanse gijzelingscrisis (1979), de invasie van Koeweit (1990) of de tweede Iraakse oorlog (2003), kenden de Amerikaanse aandelenmarkten (S&P 500) het daaropvolgende jaar altijd een stijging. Ze daalden wel naar aanleiding van de Suezcrisis (1956), de aanslagen van 9/11 en de oliecrisis in 1973.

De prestatie van de aandelenmarkten wordt in de eerste plaats gedreven door het macro-economische groeipad (tussen 3 en 3,4 % volgens waarnemers voor 2020) en de micro-economische vertaling daarvan in de bedrijfsresultaten (verwachte groei tussen 8 en 10 %). De waarderingsniveaus lijken in dit stadium hoge eisen te stellen (PE 2020 in Europa rond 15x-16x). De renteniveaus kunnen weliswaar een zekere inschikkelijkheid rechtvaardigen, maar deze redenering heeft haar limieten. We kunnen niet ‘alles’ uitleggen en rationaliseren aan de hand van de rentevoeten, vooral als die beginnen te ontsporen als gevolg van slechte inflatie (stijging van de grondstoffenprijzen en loonstijgingen die aan de operationele marges van de bedrijven zouden knagen). Ook wisselkoersverstoringen kunnen de winsttrajecten komen verstoren, ook al toont de dollar zich verbazend stabiel.

Europa als dusdanig lijkt een toevlucht die enigszins buiten schot blijft voor de commotie op de internationale scène. Nochtans hebben de beleggingsstromen hun weg nog niet echt teruggevonden naar Europa. De totstandkoming van een kwetsbare regering onder leiding van de socialist Pedro Sanchez in Spanje, het eeuwige politieke gehakketak in Italië, de pijnlijke pensioenhervormingen in Frankrijk en een brexit die nog steeds niet rond is, blijven afschrikkend werken. Na jaren van marktstijgingen, gedragen door de ‘rerating’ van de waarderingsmultiples, zouden die zich wel eens tegen de beleggers kunnen keren als zij er al te veel op vertrouwen dat deze tendens onafgebroken zal aanhouden.