View on the market door Schroders

11 juli 2018: Europa maakt zich zorgen over handelsoorlog en groei

De ECB maakt zich zorgen over de koers van de euro als het opkoopprogramma eindigt, aldus Keith Wade (links), hoofdeconoom bij Schroders. Eén van de redenen is de dreiging van de Amerikaanse president Trump om de handelsoorlog te laten escaleren. Er rijzen ook vragen over de gezondheid van de groei in de eurozone, aldus Azad Zangana (rechts), Europees econoom bij Schroders.

Schroders London

Handelsoorlog is Amerikaans beleid, geen onderhandelingsstrategie
De EU zet zich schrap voor meer Amerikaanse importtarieven. President Trump dreigt ook met tarieven voor nog eens 200 miljard dollar Chinese export naar de VS. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de markten zich nu bewust worden van het idee dat tarieven meer zijn dan een onderhandelingstroef om meer politieke steun voor de Republikeinen te krijgen voor de tussentijdse verkiezingen in November. De personeelsveranderingen in het Witte Huis suggereren dat er een oprecht geloof aanwezig is dat een handelsoorlog ten goede zal komen aan “Make America great again”. Het Trump-team bestaat uit mensen die handel zien als een nulsomspel en handelsoorlogen eerder als centraal beleid inzetten dan als onderhandelingsstrategie. De handelsspanningen zouden dan ook nog tot ver na de verkiezingen in November kunnen voortduren.
Oorlogstaal raakt de wereldhandel
Wade verwacht dat de importheffingen stoppen nu wederzijds importtarieven zijn opgelegd op 50 miljard dollar aan goederen. Verder verwacht hij dat er volgend jaar een NAFTA-deal wordt ondertekend. Maar deze aannames lopen gevaar, geeft hij zelf aan.
Escaleert het handelsconflict toch verder dan moet rekening worden gehouden met een sterkere dollar, omdat centrale banken buiten de VS het effect van de importtarieven zullen proberen tegen te gaan en beleggers de Amerikaanse dollar als een veilige haven zullen beschouwen. De krappere monetaire omstandigheden zullen de wereldhandel en de opkomende markten raken en het inflatoire effect van de hogere olieprijzen in alle niet-dollareconomieën verergeren.
Een escalatie van de handelsoorlog zou betekenen dat Schroders eventueel zijn groeiverwachting neerwaarts bijstelt en zijn inflatieprognoses verhoogt. De markten zouden in dat geval rekening moeten houden met een sterkere Amerikaanse dollar en meer stagflationaire omstandigheden.
Wat is er toch aan de hand met de Europese economische groei?
Een analyse van de economische cijfers wijst uit dat de vertragende activiteit in de eurozone vooral komt van de netto handelscijfers. De binnenlandse vraag nam juist toe dankzij hogere consumptiecijfers. Maar zowel de export als import daalden in het eerste kwartaal, al was het laatste kwartaal van 2017 uitzonderlijk sterk. De grootste afname komt uit Azië, met uitzondering van Japan, gevolgd door China en het VK. Er lijkt wel enig herstel in de export naar Azië op te treden in het tweede kwartaal, al blijft de handel met China zwak.
Tegenwind voor groei
Hoe sterk blijft de groei in Europa, als de handelscijfers niet verbeteren? De binnenlandse vraag is weliswaar sterk, maar er doemt meer tegenwind op. De inflatoire druk blijft hoog en de koopkracht van de gezinnen komt onder druk te staan door een hogere olieprijs en de daling van de euro. Steun ziet Zangana echter weer komen van de groei van de werkgelegenheid en het begrotingsbeleid wordt in veel lidstaten ruimer.
Wat maakt de ECB zo voorzichtig?
De ECB zal in het laatste kwartaal van 2018 de aankopen halveren om ze daarna volledig te beëindigen. ECB-voorzitter Draghi voegde er wel aan toe dat de rente tot de zomer van 2019 laag zal blijven. Die trage verkrapping vindt Zangana verrassend. De kerninflatie is met 1,9% dichtbij de doelstelling van de centrale bank. En veel reservecapaciteit lijkt er niet meer te zijn. Voeg daarbij de hoge olieprijs en lagere eurokoers, en het opwaarts risico voor inflatie is aanwezig.
Mogelijke verklaringen voor de voorzichtige houding van de ECB zijn volgens Zangana een poging om de euro te verzwakken of zorgen over de impact van de afbouw van het opkoopprogramma op de obligatiemarkten. Of weet de ECB misschien iets, dat nog voor anderen verborgen is, vraagt Zangana zich af.
In elk geval heeft Schroders de verwachting voor een eerste renteverhoging opgeschoven naar het derde kwartaal van 2019 en een volgende rentestap naar het vierde kwartaal.

MK: wij geven de inzichten zoals wij ze ontvangen. Wij zijn wij om accenten te leggen of onze visie ernaast te leggen.