Voorzichtigheid troef in Frankfurt

Beleggers koesterden voor de eerste vergadering van de Europese Centrale Bank van het jaar weinig verwachtingen, al hoopten sommigen wel dat Mario Draghi een wat soepelere toon zou aanslaan en misschien zou laten uitschijnen dat het tijdschema voor de eerste renteverhoging zou kunnen veranderen. Wat het rentebeleid betreft bleek die hoop alvast onterecht. De ECB handhaaft immers haar strategie: de opbrengst van aflopende obligaties wordt nog herbelegd tot lang na de eerste renteverhoging, die niet voor de komende zomer zal plaatsvinden.

Graag delen we de visie van Olivier de Berranger, CIO, La Financière de l’Echiquier.

Over de economische situatie liet de ECB-voorzitter zich daarentegen veel voorzichtiger uit. De centrale bank heeft veel meer oog voor de risico’s voor de economie en ziet meer neerwaartse risico’s dan opwaartse. Zo verwees Mario Draghi naar de aanslepende onzekerheid door geopolitieke risico’s en protectionisme, die de stemming drukt. Hij haalde ook de teleurstellende recente economische indicatoren aan, evenals de vertragende wereldhandel en de kwetsbaarheid van sommige opkomende landen (in het bijzonder China, al liet hij zich optimistisch uit over de doeltreffendheid van mogelijke stimulerende maatregelen), en wees bovendien op de volatiele financiële markten.

De ECB heeft haar groeivooruitzichten voorlopig niet bijgesteld, maar de kans bestaat dat ze dit tijdens haar vergadering in maart alsnog doet, aldus de voorzitter van de Franse centrale bank, François Villeroy de Galhau, die ook lid van de raad van bestuur van de ECB is. Die verduidelijkte daarenboven dat de ECB “de nodige tijd zal nemen, afhankelijk van de groei en de economische situatie”. Die uitlatingen staan, ondanks het uiteenlopende monetaire beleid, uiteindelijk erg dicht bij de recente uitspraken van de Federal Reserve.

De voorzichtige opstelling van de ECB was het sluitstuk van een week vol teleurstellende economische cijfers. Het IMF verlaagde zijn groeivooruitzichten voor 2019 van 3,7% naar 3,5% voor de wereldeconomie en van 1,9% naar 1,6% voor de eurozone. De voorlopige inkoopmanagersindices voor de eurozone stelden in januari opnieuw teleur: de samengestelde index daalde naar 50,7, terwijl een lichte stijging tot 51,4 werd verwacht. Tot slot is de IFO-index, die het vertrouwen bij Duitse bedrijfsleiders in de economische vooruitzichten meet, gedaald tot 94,2, het laagste peil sinds 2012.

Dat sombere beeld verdient niettemin enige nuance.

Twee elementen kunnen de Europese conjunctuur immers opnieuw aanwakkeren. Enerzijds wekt de voorzichtige opstelling van Mario Draghi de indruk dat de financiële voorwaarden nog lange tijd soepel zullen blijven. Europese bedrijven, die doorgaans minder schulden hebben dan hun Amerikaanse tegenhangers, zouden daardoor opnieuw meer schulden kunnen maken om investeringen te doen die de productiecapaciteit kunnen verhogen. Anderzijds zullen de stimuleringsmaatregelen van de Franse regering de koopkracht verhogen van de gezinnen die het snelst consumeren. Dit voorbeeld kan navolging krijgen van andere landen en voor belangrijke steun zorgen. In dat opzicht riep Mario Draghi de regeringen van de eurozone er eens te meer toe op om dergelijke maatregelen te nemen, zodat begrotingsstimuli de rol van monetaire verruiming overnemen. Zullen de Franse straatprotesten de Europese regeringsleiders er uiteindelijk dan toch van overtuigen om de aanbevelingen van de ECB te volgen?