De crash van de Turkse lira in augustus 2018 is in de media niet onopgemerkt voorbij gegaan. Is dit nu een opportuniteit voor de belegger of niet? Men zou immers denken dat een waarde die daalt, vroeg of laat moet terug opveren. Dit is echter niet altijd het geval, zoals blijkt uit onderstand artikel
We brachten dit verhaal voor de eerste maal begin 2013 en het toont aan dat de munt intussen al ruim een decennium gevangen zit in een neerwaartse spiraal. De crash van 2018 is dus niet nieuw, het versnelt enkel een trend die al lang aan de gang is.
In 2014, 2015 en 2016 brachten we telkens een update van het artikel, met telkens dezelfde conclusie. Omdat het interessant is om te weten wat we in 2013 jaar geleden schreven, zetten we de updates van 2018 in het appelblauwzeegroen en laten we de originele teksten in het zwart. De grafiek werd ook aangepast met de meest recente cijfers.
Bezorgde lezers die obligaties in TRY in portefeuille hebben vragen advies: verkopen of wachten op betere tijden? Hoewel muntkoersen erg onvoorspelbaar zijn, proberen we wat duidelijkheid te brengen.
Bij een technische analyse (TA) proberen we patronen te vinden in de koers van een munt (of belegging). Ik ben geen grote voorstander van technische analyse, maar we kijken even wat we er uit kunnen leren.
Onderstaande grafiek omvat de koers van de TRY t.o.v. de EUR (TRY/EUR). Vaak zie je de omgekeerde grafiek (EUR/TRY), maar die vind ik minder intuïtief. In deze grafiek betekenen lagere koersen dus een zwakkere TRY.
Ik heb op de grafiek twee lijnen getekend. Eén lijn verbindt de toppen in de koers, de andere lijn verbindt de bodems. De twee lijnen vormen een zgn. trendkanaal. De bovenste lijn heet de weerstandslijn en de onderste de steunlijn.
Wat kan je nu leren uit zo’n trendkanaal? Gelukkig is de interpretatie erg intuïtief.
Eerst en vooral zie je dat de koers van de TRY over de voorbije 8 jaar globaal dalende is. Iedere top is lager dan de vorige, en iedere bodem is lager dan de vorige. En dat is geen goed nieuws voor wie op lange termijn in de TRY belegt: zelfs met een lange beleggingshorizon maak je je verlies niet goed, integendeel, de verliezen nemen op lange termijn enkel toe.
De originele grafiek liep tot 2013 met de trendlijnen in doorlopende rode kleur. Met de rode stippellijnen hebben we dit trendkanaal doorgetrokken tot in 2018. Je kan duidelijk zien dat de TRY in 2018 het trendkanaal in negatieve zin heeft doorbroken en dus in vrije val is. Sinds de afgelopen dagen spreken we zelfs van een crash.
[emaillocker]Anno 2013 schreven we dit:
Wie een beetje de actualiteiten volgt, weet dat er het land te kampen heeft met zware politieke problemen. Op korte termijn lijkt politieke stabiliteit ver weg. In de Tijd van dit weekend stelt men zelfs de fundamentele vraag: kunnen islam en democratie wel samengaan? Als het Turkse model faalt, dan zullen de gevolgen erg zwaar zijn.
De belegger ontvlucht dan ook Turkije, zowel qua aandelen als obligaties. Zo hebben buitenlandse investeerders de afgelopen twee weken al voor 2 miljard dollar aan Turkse staatsobligaties verkocht. Deze uitstroom betekent onvermijdelijk dalende muntkoersen.
En dan is er nog de tapering van de Amerikaanse FED. Voorlopig kunnen we spreken van tapering “lite” (zachtjes temperen), waardoor de markten de afgelopen week nauwelijks hebben gereageerd. Maar we weten dat de munten van opkomende markten wel zullen lijden als de tapering in een hogere snelheid schakelt.[/emaillocker]
Vandaag de dag lijken de rellen van 2013 wel al een verre herinnering, maar wie het nieuws volgt weet dat het land langzaam afglijdt naar een autocratisch regime. Beleggers zijn stilaan alle vertrouwen verloren en ontvluchten het land, waardoor de TRY in vrije val is gegaan.
De Belgische grootbanken brachten tot voor kort [anno 2013] op regelmatige basis obligaties in TRY op de markt. In 2013 alleen al vinden we volgende uitgiftes:
BNP Paribas Fortis Funding 8,35% TRY Serie 821 XS0957606865
Belfius Funding (NL) TRY XS0897411905 – XS0940286049 – XS0909903576 – XS0885032010
KBC IFIMA N.V. (NL) Note in Turkse Lira XS0897860028 – XS0938966610 – XS0910945335 – XS0923980485 – XS0938966610 -XS0884959775
Men zou zich wel wat vragen kunnen stellen bij het feit dat onze banken TRY obligaties op grote schaal aan de man brengen. In de infofiches wordt er echter op correcte manier gewaarschuwd voor het risico dat met deze obligaties gepaard gaat.
Hoewel we bij Belfius toch wat twijfels hebben of ze het risico niet wat onder de mat vegen. Neem nu deze EUR/TRY grafiek uit hun infofiche:
Met een grafiek kan je alles bewijzen, mits je de schaal maar op een bepaalde manier aanpast. Vind jij nu dat Belfius met bovenstaande grafiek het risico van de TRY voldoende in de verf zet of net niet? Vergelijk maar eens met onze grafiek bovenaan dit artikel.[/emaillocker]
In 2018 zijn uitgiftes in TRY al veel zeldzamer. Toch vinden we nog een obligatie bij BNP Paribas in TRY, die bedoeld is om vervallen obligaties te herbeleggen in TRY. Wie dat doet, blijft zitten in een verlieslatende strategie.
In 2013 schreven we:
Eén van onze lezers schreef: Kies ik toch niet beter eieren voor mijn geld, maw doe ik toch niet beter mijn Turkse lira’s van de hand vooraleer hij nog dieper wegzakt en mijn verlies nog verder oploopt? […] en ik voel me er niet zo goed bij bij deze belegging.
Verkopen tijdens paniek is zelden een goed idee. Je verkoopt dan immers op het slechtst denkbare moment en soms is het beter om een herstel af te wachten. Maar zowel onze technische als fundamentele analyse voorspellen weinig goeds en de dalende trend lijkt op korte termijn enkel te versterken.
Wie over stalen zenuwen beschikt, kan afwachten of de koersen de volgende dagen/weken wat herstellen. De Turkse centrale bank zou bijvoorbeeld nog meer lira’s kunnen opkopen om de koers te ondersteunen.
Maar als je niet kan slapen van deze belegging, dan is het misschien beter om posities in TRY af te bouwen. Je loopt dan wel het risico om een eventueel kortstondig herstel mis te lopen.
Anno 2018 is onze visie niet anders. De geüpdate grafiek hierboven toont dat de dalende trend verder is doorgezet en nu is overgegaan in een echte crash.
Is het nu slim om de sterk gedaalde munt op te pikken, met een obligatie of misschien zelfs met een aandelenfonds? Fondsen die enkel gericht zijn op Turkije hebben dit jaar ongeveer -45% tot -55% van hun waarde verloren en lijken dus aantrekkelijk geprijsd.
We verwijzen eerst en vooral naar de beurswijsheid: never catch a falling knife. Op dit ogenblik is het onmogelijk te weten hoe diep deze crisis zal uitdiepen. Misschien valt er uiteindelijk wel een cent te verdienen tijdens een korte heropleving. Maar dit is dan eerder speculeren op korte termijn dan beleggen. De lange termijn belegger blijft best ver weg van dit land, zolang er geen vooruitzicht is op een herstel van de democratie en voldoende politieke en maatschappelijke stabiliteit.
Carl De Ridder (@RoboKat_MK)
Δ
Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.
Ik herinner me nog de thread ’tips voor 2017/2018′ op een financieel forum.
Een poster: “Obligaties in TRY. 9% per jaar. Waarom zou je nog verder zoeken?” Tja.
Het bovenstaande artikel vind ik pertinent en relevant. Ik “geloof” trouwens ook in technische analyse. DESONDANKS ben ik enkele weken terug toch ingestapt in een tracker op de Turkse beurs. De reden: hoofdzakelijk omwille van de politieke turbulentie en de decenniumlange devaluatie van de Turkse lira is de beurs daar nu vrij goedkoop (Shiller PE +/- 8). Bovendien bevindt de Turkse beurs zich nu op een belangrijk steunniveau (2011 en 2014 getest). Ben ik daarmee te vroeg? Misschien wel. Misschien had ik kunnen wachten op een doorbraak van EUR/TRY. De toekomst zal het uitwijzen. Ik ben wel bereid om lager nog een schijf bij te kopen. Wachten tot alle lichten op groen staan lijkt mij wel niet aangewezen, anders kan je 30 jaar tevergeefs blijven wachten, terwijl je beleggingsportefeuille steeds minder gespreid is, terwijl je voortdurend minder belegd bent, …
Als je technische analyse toepast, dan kan je op zeker moment wel een trendbreuk vaststellen. Met bovenstaande EUR/TRY grafiek zou dat zijn wanneer de weerstandslijn wordt doorbroken. Je bent dan een stukje herstel misgelopen, maar iets minder kans dat je nog een hele rit naar beneden meemaakt.
Vanuit fundamentele analyse: ik las nog onlangs dat buitenlandse investeringen in Turkije het voorbije jaar met 44% zijn gedaald. Dat is ook niet bevorderlijk voor herstel, hoe goedkoop die beurs ook lijkt.
Het zou toch goed zijn om naast de bank-obligaties-voorbeelden ook wat voordeelden van supranationale instellingen erbij te plaatsen. Ik blijf er immers bij dat naast de risico’s en nadelen van dergelijke obligaties die ik nu volop ervaar je toch ook altijd moet kijken naar de crediteur.
Van de fondsbeheerders heb ik gehoord dat de solvabiliteit van de uitgever van de obligatie één van de belangrijkste elementen is. Het heeft geen zin om op zoek te gaan naar hoge rendementen als de uitgever die uiteindelijk niet kan terugbetalen.
Daarom mssch ook best in het artikel ook eens obligaties zetten in Turklse lyra van KFW (Kredit für Wiederaufb) en EIB (european-investment-bank)….niet dat ik hier iedereen wil overtuigen om in TRY te gaan (op dit moment het tegendeel) om om eens de blik te verruimen naast de uitgiftes van onze huisbanken.
Dit artikel gaat over de evolutie TRY, niet over de obligaties.
De obligaties in het artikel zijn vaak al vervallen en niet meer relevant. Dergelijke obligaties werden destijds op grote schaal door de banken aangeboden, waarbij in de brochures de grafieken zodanig werden gemanipuleerd dat die munt wel heel stabiel leek. Hoewel de negatieve spiraal toen al lang duidelijk was, werden ze in 2013 door de banken nog altijd aangeboden. Men moedigde beleggers zelfs in 2015 nog aan om te herbeleggen in TRY om eerdere verliezen “op lange termijn” goed te maken. Niet dus.
De eerste zin van het artikel:”Bezorgde lezers die obligaties in TRY in portefeuille hebben vragen advies” Dus dacht ik dat het om obligaties ging;
ik zit nog met twee obligaties in de Rub, laten we hopen dat met de Amerikaanse president het beter verloopt met de Rub
Ondertussen gaat nog steeds maar slechter met de TRY. Allerlei redenen liggen aan de basis; tenzij er een Trump wonder (of is hij juist mede oorzaak voor de verdere afkalving ?) aankomt zal er weinig tot geen opbrengst zijn…en dan zijn er nog de kosten bij dergelijke obligaties. Ter illustratie voor de lezers: een obligatie in TRY met afloop sept 2021 staat nu in mijn portfolio op 12% verlies dit aan een koers van 90% en een dividend van bruto een kleine 9 %. Tussentijds verkopen zit er dus al zeker niet in; eens je in vreemde munten gaat weet je dit wel vooraf maar mocht het kwaeder gaan met de TRY en de ovligatie is einde looptijd dan ga ik mssch toch wel passen om opnieuw hierin te duiken. BRL en RUb lijken op dit moment inderdaad toch een ander verhaal te schrijven.
Ik heb even van de gelegenheid gebruik gemaakt om de grafiek te updaten en het artikel terug naar boven te halen.
Zoals je kan zien gaat het van kwaad naar erger en je kan je stilaan afvragen of dit ooit gaat stoppen.
Ik hoop dat er niet al te veel lezers jouw advies gevolgd hebben.
Zag dit zelf niet als een advies maar als een vaststelling.
IK begrijp zeer goed jullie afkeer van een volatiele munt maar volledigheidshalve dient altijd ook “waarde’ van de krediet verstrekker erbij geplaatst te worden.
In dit geval is dit niet de “turkse staat” maar meestal supra nationale instellingen. Naar mijn mening bestaat er geen beter kredietwaardigheid op dit moment. En ja de TRY doet het niet geweldig en er is een koerssprong(heu;… val) na de gebeurtenissen aldaar…maar die is nog minder laag dan de laagste stand van de try het laatste najaar. Misschien gaat de TRY de richting op van de Britse pond en zal het opnieuw 10% vallen de komende week. Tja en we zijn vertrouwd met de euro maar zoals Bredero reeds zei….
Waar ik het wil hebben; ofwel heb je een vertrouwde munt en een mindere kredietwaardigheid van de verstrekker en koop je bv papier van een grotere europese Bank of spaarrekening van een kleinere Belgsiche bank om toch nog een beetje opbrengst te hebben….ofwel neem je een erg volatiele munt met een goede kredietwaardigheid van de verstrekker. En misschien keert ooit(na jaren of decennia wachten) het tij voor die munt (of in negatieve zin voor de euro) in kwestie en kan je winst nemen zoals AF zijn vriend op BRL 😉 Maar ja de TRY is de BRL niet. Citaat ROBO 1 sept vorig jaar. “Puur op basis van trend is de BRL op dit ogenblik geen aanrader, maar de munt heeft in het verleden wel herstelkracht getoond.” De BRL geen aanrader in september vorig jaar ??? Kijk voor jezelf eens na waar de koers nu staat.
Wel helemaal akkoord dat dit niet direct iets is dat je moet doen met de hoofdbrok van jouw kapitaal daarvoor hebben we bv de mixer.
Nogmaals mijn bijdrage was geen advies maar een poging om het verhaal helemaal te vertellen. Verder blijft volgens mij muntkoersen voorspellen van dezelfde orde als ‘goud’ voorspellen…maar een beetje andere valuatie of edelmetaal in de korf kan geen kwaad…..natuurlijk kan je dit ook gewoon overlaten aan de fonds beheerder zoals bv Flossbach.
Je moet een citaat niet uit zijn context trekken, ik schreef net dat de BRL totaal niet te vergelijken is met de TRY en wel herstelkracht in zich heeft. Hoewel de BRL er ondanks een mooie klim nog altijd niet in geslaagd is om de negatieve trend technisch te doorbreken.
Er is een groot verschil tussen een volatiele munt en een munt die in een eindeloze spiraal naar beneden glijdt.
Hey Robo ik heb zelf aangegeven dat je de TRY niet mag vergelijken met de BRL misschien heb jij dat ten onrechte als negatieve kritiiek gezien ? Je gaat verder niet in op mijn vgl tussen de kredietwaardigheid/volatiliteit munt /opbrengst. Het lijkt er verder inderdaad op dat de TRY in een spiraal naar beneden zit….maar kan jij aangeven dat hoe het met de euro zal vergaan ? Munten staan immers altijd in relatie met elkaar of moet ik schrijven tegen over elkaar. ?
Was ook niet bedoeld als een persoonlijke aanval, maar in deze komkommertijd waar de verleiding om van mijn PC weg te blijven groot is, wou ik eens een steen in de kikkerpoel gooien.
Mssch zouden we beter onze gedachten eens laten bij de vele slachtoffers van de laatste gebeurtenissen. Altijd iemands vader, moeder of kind…
Robo bedankt voor de berekening van hierboven; Het brengt misschien maar op zoals een spaarboekje….. Klopt als een bus maar misschien moet er wel bij vermeld worden dat de crediteurs van dergelijke (bv ook in RUB) obligaties dikwijls een zeer goeie supranationale reputatie hebben.
Het zou er nog maar aan ontbreken.
Turkije heeft het moeilijk dezer jaren. Oorlog/vluchtelingen Syrië, Erdogan die het land democratisch/seculier laat afglijden en daardoor int. financ. reputatieschade realiseert. Buren als Iran (gaat boomen) en Irak. Een Israël met zo’n mafkees als Netanyahu. Echter het land komt er goed uit. Kijk naar Turkisch Airlines, nieuw vliegveld na vliegveld, ontwikkeling hub naar USA, jonge goed opgeleide bevolking, de meesten willen verder/moderner/democratischer. Slimme hardwerkende mensen. Komt allemaal goed. Het Ottomaanse Rijk bestond niet voor niets. Het zijn mannetjesputters die Turken. Aanhouden en bijkopen die TL deposito’s, indien je een lange adem hebt, 2 tot 5 jaar. En gedurende die lange looptijden (steeds verlengen) pak je wel een rente van 9,5% op jaarbasis. Ik zie het risico niet.
Velen zeggen wel dat ze een lange adem hebben, maar als de zaken eens op -5% staan, dan beginnen er al heel wat naar lucht te happen. Als ik in zoiets zou beleggen met een lange adem, dan zou ik dat zeker niet doen met gestructureerde producten (met vaste einddatum). Ik zou dan opteren voor open-ended producten waarvan ikzelf over de “einddatum” kan beslissen.
De afgelopen 10 jaar is de waarde van de TRY ongeveer gehalveerd, alsook dus het geïnvesteerde kapitaal.
Wie tien jaar geleden 1.000 euro investeerde, krijgt nu ongeveer 500 euro terug. Je hebt dan wel 10 jaar een coupon van 9% in TRY gekregen, maar ook die is in die 10 jaar ieder jaar in waarde afgenomen tot 4,5% vanuit de EUR bekeken. Dat komt neer op +/-675 euro totale coupons over die 10 jaar.
Je 1.000 euro is dus 1.175 euro geworden of 1,6% bruto op jaarbasis. Men een gemiddelde inflatie van 2% op jaarbasis én roerende voorheffing lijdt je dus in koopkracht gemeten wel kapitaalverlies.
Intussen zet de TRY traag maar zeker haar mars naar beneden verder, netjes binnen de trendlijnen.
Zeer goede en korrecte analyse maar alles is natuurlijk relatief. Als je 10K lira aankocht in 2008 aan 0.43 met een gemiddelde rendement van 9% dan heb je vandaag aan een koers van 0.31 toch nog ongeveer 4% bruto, Niet echt geweldig (USD was zeker beter geweest) maar toch ook geen ramp.
Mijn obligatie wordt in cash omgezet eerstdaags. Enige suggestie wat ik doe met TRY?
Sinds dit artikel is de TRY een klein beetje opgeveerd, maar nu terug aan het zakken. De steeds verder dalende trend raakt niet doorbroken…
alvast dank voor jullie antwoord op mijn mail over de TRY en de ZAR, zal mijn conclusies eruit trekken
Hetzelfde gebeurt blijkbaar met de Brasiliaanse Real die ook door vele banken en brokers aangeraden werd voor een hoge positief rendement te halen .
Toch zou ik de BRL niet op dezelfde lijn zetten als de TRY. De TRY ken al meer dan 10 jaar enkel een dalende trend, terwijl dit bij de BRL slechts sinds 2012 het geval is.
Puur op basis van trend is de BRL op dit ogenblik geen aanrader, maar de munt heeft in het verleden wel herstelkracht getoond.
Bedankt Robokat om met kleur te werken. Zo haal je er de updates snel en makkelijk uit.
Zar is in hetzelfde bedje ziek…ik woon er part time, en geef daar terplaatse Zar uit, mij maakt het dus niet uit…investeren in zar zou ik toch niet direkt aanraden…koop dollars!
ik zit met 4 obligaties in TRY, en kan niet anders dan bij vervaldatum opnieuw aankopen in dezelfde munt, als ik overschakel naar € heb ik enorme verliezen , heb even gedacht om een deel om te zetten in ZAR ? wat denken jullie hiervan
De banken verkopen het verhaaltje dat je moet herinvesteren in TRY al vele jaren, omdat je anders “grote verliezen gaat lijden”. En dan zie je de verliezen enkel verder oplopen, oplopen en nog oplopen.
Ooit zei Einstein: waanzin is het steeds opnieuw hetzelfde doen en andere resultaten verwachten. Hoelang hou je dit nog vol? Nog 10%, 20% of 30% er af?
Ik ken alvast één winnaar: je bank die telkens instapkosten opstrijkt en zich ook nog eens goedkoop financiert in vreemde munt.
Over de ZAR kan ik geen uitspraken doen.
Schitterend werk ! Kan je hetzelfde eens doen voor de noorse kroon. Natuurlijk is dit een andere story maar met de dalende olieprijzen en het Nokiadebacle schijnt er aan de daling van de kroon ook geen eind te komem en men kan zich afvragen of hier ook geen verlies dient genomen te worden.
ik zou tenminste wachten tot na de verkiezingen. Als er dan een “stabielere” regering komt is er volgens mij meer kans op herstel. Of het loopt zoals zo vaak tegenwoordig en de miserie wordt nog groter doordat ze het resultaat aanvechten of geen regering kunnen vormen.
De verkiezingen op 30 maart betroffen lokale verkiezingen. Presidents- en parlementsverkiezingen laten nog op zich wachten in Turkije. De lokale verkiezingen zijn inmiddels geweest en hebben weinig verschuivingen in gemeenteraden en burgemeestersposten teweeg gebracht. En de centrale bank van Turkije heeft vaker laten zien, zelfstandig te kunnen handelen; los van de regering.
De TRY toont intussen een mooi herstel en bevindt zich momenteel terug binnen het trendkanaal. Dit is echter nog onvoldoende om te concluderen dat de dalende trend doorbroken is. Investeren in TRY blijft dus erg speculatief.
De resultaten van de volgende verkiezingen zullen , in ieder geval , maar een korte meerderheid aan de regeringspartij(en) leveren en de politische situatie zal waarschijnlijk niet stabieler worden .
Waarom is een belegging in TRY op lange termijn fundamenteel verlieslatend ? Wat gedaan met obligaties die vervallen: 1) terug beleggen in TRY obligaties op ongeveer 3 jaar met een uitgever met hoge rating (yield ongeveer 10%) of 2)verlies nemen en overschakelen op andere valuta ; welke zijn volgens u een alternatief ?
De conventionele wijsheid rond vreemde munten stelt dat je eventuele koersverliezen kan goedmaken mits je maar geduld uitoefent. Wie deze strategie heeft toegepast op de TRY heeft echter de afgelopen 10 jaar de verliezen enkel zien toenemen. Al en toe is er een korte opleving, maar globaal lijkt de neerwaartse trend niet te stoppen. Bij het aflopen van een vervallen obligatie kan je terug in TRY beleggen, mits je denkt dat die trend gaat omkeren, anders vergroot je enkel je verlies. Of en wanneer de trend gaat omkeren weet niemand. Aan jou om de afweging te maken.
En toch, ik blijf geloven dat de Lira zal herstellen.
Beginnen met beleggen in Lira ga ik wel niet doen, te onzekere toekomst. Maar mocht ik al Lira in portefeuille hebben, ik zou bijkopen.
Ik wil jou wel willen geloven, maar… ik zou toch nog wel wat wachten.
Een herstel op korte termijn is altijd mogelijk. Echter, op lange termijn is een belegging in TRY fundamenteel verlieslatend. Pas indien de TRY de bovenkant van het trendkanaal doorbreekt, is er terug hoop op lange termijn. Dat betekent een stijging van (1 EUR =) 0,338 TRY naar >0,44 TRY. Of een stijging van minstens 30% vooraleer je die munt als koopwaardig op lange termijn kan beschouwen.
goede analyse
ik volg het HSBC fonds (LU0213961682) al een tijdje. Heb het ook in portefeuille gehad, maar verkocht toen het door de drempel ging en wou vorige week terug instappen. Gelukkig niet gedaan want de laatste waarde is nog eens 12% lager dan die ervoor. Dit geeft een bijna halvering op 7 maanden tijd. Nog even wachten dus.
© 2012 - 2022 MijnKapitaal.be